Prowadzenie działalności gospodarczej pociąga za sobą określone obowiązki dotyczące rozliczania się przed adekwatnymi urzędami państwowymi, prowadzenia ksiąg wydatków, dochodów i przychodów firmy, odprowadzania podatku VAT lub CIT, sporządzania raportów i wielu innych. Większość przedsiębiorstw przekazuje tą skomplikowaną materię wymagającą dogłębnej znajomości różnych gałęzi prawa i przepisów w ręce profesjonalnych biur rachunkowych i księgowych.
Biuro księgowe czy rachunkowe?
Działalność gospodarcza, czy to w formie zatrudnienia, własnej firmy, spółki cywilnej, jawnej bądź akcyjnej wiąże się z obowiązkiem prowadzenia ksiąg handlowych, czy obsługi kadrowo - płacowej. Rozległy obszar owej ewidencji jest naturalną przyczyną powszechnej praktyki przekazywania jej podmiotom zawodowo zajmującym się tym, czyli biurom rachunkowym, biurom finansowym czy kancelariom podatkowym. W przypadku większych podmiotów gospodarczych, wewnętrzne struktury firmy mają wydzielony własny, wewnętrzny dział zajmujący się tymi zagadnieniami, w pozostałych przypadkach działalność ta zlecana jest podmiotom zewnętrznym. Należy jednak dostrzegać różnice w zakresie przedmiotowym spraw w sferze księgowości i rachunkowości.
Księgowość jako składowa rachunkowości
Księgowość pokrywa się w obszarze swoich zainteresowań z rachunkowością, ale jej nie wyczerpuje, a jest jedynie jej częścią ewidencyjną, rejestracyjną. Księgowość odpowiada więc, między innymi, za systematyczne i chronologiczne prowadzenie ksiąg rachunkowych na podstawie dowodów księgowych poświadczających wszelkie operacje finansowe i stany faktyczne dotyczące danego podmiotu gospodarczego. Jak tłumaczy ekspert z głogowskiego Biura Rachunkowego Avarus, księgowość można prowadzić w oparciu o ustawę o rachunkowości lub stosując uproszczoną ewidencję opisaną w ustawie o pożytku oraz stosownych rozporządzeniach. Uproszczona Ewidencja Przychodów i Kosztów (UEPiK) obowiązuje od 2016 roku i dotyczy prowadzenia księgowości organizacji pozarządowych lub pożytku publicznego.
Zakres i funkcje rachunkowości
Rachunkowość jako kategoria nadrzędna, o szerszym zasięgu działalności, obejmuje również część kalkulacyjną i sprawozdawczą. Wyróżnia się, zależnie od systematyki i podejścia metodycznego, rachunkowość zarządczą polegającą na gromadzeniu i wprowadzaniu do określonego obiegu informacji niezbędnych do podejmowania decyzji przez dane przedsiębiorstwo; rachunkowość finansową polegającą na sporządzaniu i dostarczaniu stosownym podmiotom (np. akcjonariuszom lub kredytobiorcom) sprawozdań finansowych - jest więc działalnością wydawniczą w zakresie rachunkowości. Trzecią kategorią jest rachunkowość podatkowa mająca na celu sporządzanie wszelkich koniecznych rozliczeń dla państwowych organów podatkowych. Można więc przyjąć, że rachunkowość pełni funkcję informacyjną, analityczną i kontrolną.