Zarówno wzorcowanie, jak i kalibracja, są niezwykle ważne, by utrzymywać w sprawności wagi używane w przemyśle lub handlu. Są to jednak czynności ściśle powiązane ze sobą, ale nie takie same. Warto o tym pamiętać, ponieważ kalibrację często myli się z wzorcowaniem. W artykule wyjaśniamy, na czym polegają różnice między adiustacją a wzorcowaniem wagi.
Na czym polega adiustacja oraz wzorcowanie wagi?
Wzorcownie wagi to porównanie ilościowe, którego założeniem jest sprawdzenie, czy urządzenie waży towar w sposób prawidłowy i nie popełnia błędów pomiarowych. Odbywa się to poprzez umieszczenie na wadze wzorca o konkretnym ciężarze, a następnie porównanie uzyskanego odczytu z rzeczywistością masą wzorca. Ewentualna różnica stanowi błąd pomiarowy, a jego zakres pozwala zadecydować, czy potrzebne są działania naprawcze. Kompletne wzorcowanie wagi powinno też obejmować ustalenie niepewności pomiaru.
Te właśnie działania naprawcze określane są mianem adiustacji lub kalibracji wagi. Międzynarodowy słownik terminów metrologii podaje, że adiustacja to „zbiór czynności wykonanych przy układzie pomiarowym zapewniających, że wartościom wielkości, które mają być mierzone, odpowiadają prawidłowe wskazania”. Ponieważ waga wskazująca błędne pomiary może narazić przedsiębiorców i klientów na straty finansowe, przestoje, a także zauważalne obniżenie jakości procesów produkcyjnych oraz samych produktów, to zarówno kalibrację, jak i wzorcowanie warto zlecić podmiotom, które są wyposażone w laboratoria wzorcujące certyfikowane przez Polski System Akredytacji i prowadzą od wielu lat serwis wag. Jednym z takich podmiotów jest firma produkująca i naprawiająca wagi Tamtron Polska.
Najpierw wzorcowanie, potem adiustacja
Zatem różnice między adiustacja a wzorcowaniem wagi są oczywiste. Wzorcowanie to diagnoza stanu pomiarowego wagi, której celem jest określenie, czy adiustacja jest potrzebna. Jeśli wzorcowanie wykaże znaczne błędy pomiarowe, dobrze jest dokonać kalibracji, ponieważ używanie niedokładnej wagi mija się z celem. Nie tylko w handlu, gdzie niejednokrotnie wartość towaru zależy od jego wagi, ale również w zakładach przemysłowych, w których trzeba odmierzać ciężar mieszanek czy poszczególnych części. Pamiętajmy jednak, że waga niedawno poddana legalizacji w laboratorium wzorcującym, musiała być też sprawdzana pod kątem dokładności pomiaru, a dopiero na skutek użytkowania może uleć rozregulowaniu.