Regularna kontrola jakości wyrobów i półwyrobów to ważny etap w każdym procesie produkcyjnym, a kontrola istotnych węzłów konstrukcji, maszyn i różnych urządzeń to również bezpieczeństwo ich eksploatacji, ochrona ludzi i środowiska. Narzędziem takich nieinwazyjnych kontroli są badania nieniszczące nazywane w skrócie badaniami NDT (ang. Non-Destructive Testing). Zobacz, na czym polegają badania NDT i jakie pomiary do nich zaliczamy.

Na czym polegają badania nieniszczące?

Badania nieniszczące, czyli badania NDT to grupa specjalistycznych pomiarów i badań, mających na celu kontrolę jakości materiałów, konstrukcji i urządzeń oraz ich elementów bez pozbawiania ich własności użytkowych. Badania te zalicza się do tzw. badań nieinwazyjnych. Do badań NDT zalicza się metody powierzchniowe (wizualne VT, penetracyjne PT, magnetyczno-proszkowe MT) oraz objętościowe (ultradźwiękowe UT w tym pomiary ultradźwiękowe grubości UTT i badania techniką Phased Array PAUT, radiograficzne RT). Kwalifikacje i uprawnienia do tych badań regulowane są normą PN-EN ISO 9712:2012.

Badania NDT pozwalają wykrywać nieprawidłowości w procesie produkcji i obróbki bez naruszania struktury, a także wykrywać i oceniać wady, mające charakter nieciągłości materiału.

Gdzie stosuje się badania nieniszczące?

Badania NDT wykorzystuje się w wielu dziedzinach przemysłu, wszędzie tam gdzie występuje projektowanie, wytwarzanie oraz eksploatacja i remonty. W takich zakładach jak:

  • zakłady metalurgiczne i huty,

  • wytwórnie konstrukcji metalowych,

  • stocznie produkcyjne i remontowe,

  • rafinerie i przedsiębiorstwa petrochemiczne,

  • zakłady chemiczne i papiernicze,

  • firmy z branży energetycznej, ciepłowniczej i gazowej,

  • przemysł spożywczy,

  • zakłady motoryzacyjne,

  • kolejnictwo,

  • lotnictwo i przemysł kosmiczny.

Realizacją badań nieniszczących zajmują się specjaliści po szkoleniach i egzaminach kwalifikacyjnych, tacy jak inspektorzy firmy Koli Sp. z o.o. w Baninie w województwie pomorskim, z której usług korzysta wiele krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw. Stosując metody badań NDT, określają oni stan badanego elementu i umożliwiają ustalenie zmian, które należy wprowadzić w procesie produkcyjnym dla uniknięcia pojawiających się błędów lub określenie zakresu ewentualnego remontu, aby utrzymać bezpieczny stan techniczny badanego obiektu.

Dlaczego warto korzystać z badań nieniszczących?

Stosowanie podczas kontroli jakości metod wchodzących w zakres badań nieniszczących ma wiele zalet. Przede wszystkim za pomocą badań NDT szybko i dokładnie ocenić można materiał, nie uszkadzając go i nie zmieniając jego właściwości. Wykonane przez ekspertów pomiary i/lub badania pozwalają wykryć nieciągłości w strukturze badanego przedmiotu, zapewniając jego bezpieczną pracę.