Fundacje są jedną z form organizacji pozarządowych, ale także instytucjami cieszącymi się społecznym zaufaniem. Zwiększająca się liczba tych podmiotów stanowi świadectwo dojrzewającej demokracji i poczucia sprawczości. Są one zobowiązane do prowadzenia księgowości, często z zachowaniem jawności wpływów, które otrzymują. Ma to również duże znaczenie w analizowaniu finansowej kondycji fundacji i pośrednio wpływa na zachowanie płynności finansowej.
Prowadzenie ksiąg rachunkowych
Tak jak w przypadku podmiotów gospodarczych, fundacje zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Dużym ułatwieniem jest sporządzanie dokumentacji poszczególnych projektów realizowanych przez fundację, co pomaga podczas przygotowania całościowego sprawozdania rocznego. Muszą one uwzględniać uzyskane przychody pochodzące np. z darowizn i dotacji oraz koszty związane z działalnością statutową. Jeżeli fundacja jest zarejestrowana w KRS jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, musi prowadzić tzw. księgowość podwójną, uwzględniającą przychody związane z realizacją celów statutowych oraz gospodarczych. Często w tym celu fundacja korzysta z dwóch różnych kont, tłumaczą pracownicy Biura finansowo-księgowego Fins.
Roczne sprawozdanie finansowe fundacji
Na roczne sprawozdanie finansowe składa się rachunek zysków i strat, który ma na celu wykazać wysokość wpływów fundacji z różnych źródeł oraz koszty związane z prowadzeniem organizacji. Drugim elementem sprawozdania jest bilans, czyli podsumowanie aktywów (konkretnych wpływów) oraz pasywów (źródeł przychodów). Fundamentalną zasadą świadczącą o równowadze finansowej jest to, aby liczba aktywów i pasywów była równa. Podsumowaniem sprawozdania powinna być informacja dodatkowa, w której znajduje się przyjęta przez zarząd uchwała dotyczącą przeznaczenia środków, które zostały zgromadzone przez fundację.
Sporządzanie sprawozdań merytorycznych
Ze względu na podwyższony próg etyczny, z którym wiąże się prowadzenie księgowości fundacji, jej sprawozdania muszą być jawne. Ma to miejsce szczególnie w przypadku tych podmiotów, które mają status organizacji pożytku publicznego i korzystają z 1% podatku. Są one zobowiązane do umieszczenia sporządzonych dokumentów w bazie sprawozdań. Część księgowości stanowią także sprawozdania merytoryczne podsumowujące działania fundacji. Powinny one być przekazane właściwemu ministrowi, w zależności od obszaru działania organizacji. Do prowadzenia księgowości nie są zobowiązane fundacje kościelne, o ile nie realizują one równolegle działalności gospodarczej.