Egzema znana także jako atopowe zapalenie skóry (w skrócie: AZS) to przewlekłe i uciążliwe schorzenie skóry. Badania wskazują, że chociaż dotyka osób właściwie w każdym wieku, najczęściej występuje u dzieci. Na stany zapalne cierpi aż 20% młodych osób. Niestety, AZS jest niezwykle trudne do wyleczenia. Czym właściwie jest, jak się objawia oraz jakie są metody walki z nim?
Czym jest właściwie atopowe zapalenie skóry?
Egzema, czyli atopowe zapalenie skóry to zespół zmian, które cechuje stan zapalny. Wyprysk obejmuje wierzchnie warstwy naskórka. Jest długotrwałą chorobą, która w pewnych okresach może się nasilać lub ustępować. Przyjmuje także wiele postaci i faz. Zwykle występuje w formie pojawiających się nagle czerwonych grudek. Atopowy wyprysk zwykle powstaje w wyniku kontaktu z danym alergenem.
Co wywołuje egzemę?
Na powstanie atopowego zapalenia skóry ma wpływ wiele czynników. Zaliczają się do nich zarówno czynniki wewnętrzne, jak i zewnętrze, tj. odpornościowe, genetyczne oraz środowiskowe. Profesjonalni dermatolodzy wyróżniają dwa rodzaje AZS:
- Endogenną. Uwarunkowana genetycznie i związana z zaburzeniami hormonalnymi, układu krążenia i ogólnym osłabieniem układu odpornościowego,
- Egzogenną (Kontaktową). Wywołana kontaktem z alergenem np. poprzez produkty żywnościowe lub detergenty. W wyniku zetknięcia się z drażniącymi czynnikami pojawiają się reakcje alergiczne skóry.
Wyprysk atopowy może także zaostrzać niewłaściwa higiena oraz inne czynniki np. stres. U noworodków wysypkę atopową najczęściej wywołuje kał i mocz. Co ciekawe, na egzemę dłoni wywołaną różnego rodzaju środkami czyszczącymi cierpią szczególnie pracownicy niektórych zawodów np. kosmetyczki lub fryzjerzy.
Jakie są objawy egzemy?
AZS objawia się poprzez 3 fazy. W fazie ostrej atopowe zapalenie skóry ujawnia się poprzez silny rumień. Pokazuje się po upływie kilku godzin od zetknięcia się z alergenem. Etapowi temu towarzyszą często pęcherzyki ze zbierającą się ropą. W podostrej fazie zaczynają powstawać strupki. Skóra zaczyna się łuszczyć. W przewlekłej fazie wyprysk atopowy przechodzi w stan zapalny. Dochodzi wówczas do nagromadzenia się naskórka i nasilającego się złuszczania. Zmianom skórnym w okolicy dłoni lub twarzy towarzyszą często obrzęki.
Egzema twarzy cechująca się brunatnymi przebarwieniami i zaczerwienieniem może wskazywać na nadmierne wydzielanie się łoju. Łojotokowy wyprysk obejmuje nie tylko twarz, ale też owłosione części. U osób starszych występuje z reguły wyprysk w obszarze podudzi, umiejscowiony w okolicy żylaków. Ukazuje się w postaci owrzodzeń. Dodatkowo wyróżnia się także zmiany skórne o charakterze potnicowym, modzelowatym, fotoalergicznym i mikrobowym.
Jak leczyć AZS?
Leczenie atopowego zapalenia skóry powinno rozpocząć się od wykrycia i ograniczenia czynników ją wywołujących. Dlatego też wskazane będzie przeprowadzenie testów alergicznych. W zależności od wyników alergolog może zapisać leki przeciwalergiczne bądź przeciwzapalne. Dobrze jest także odwiedzić dermatologa, który zaleci odpowiednią pielęgnację skóry dermokosmetykami. Konieczne będzie też podjęcie leczenia objawowego. Dobra maść na egzemę na bazie kortykosteroidy w połączeniu z kremem nawilżającym zregeneruje uszkodzoną warstwę skóry, wzmocni ją i zregeneruje. Złagodzi też uporczywe swędzenie czy pieczenie.
Należy jednak pamiętać, by przepisane przez lekarza antybiotyki, steroidy oraz środki do zmiękczania naskórka stosować wedle zaleceń. Zbyt długie używanie kosmetyków o pewnym składzie może uszkodzić skórę. Często leczeniu AZS towarzyszą zabiegi np. z zastosowaniem laserów oraz kuracja preparatami immunosupresyjnymi. Zawarty w nich takrolimus koi skórę. Wapń i witamina C dodatkowo powinny wzmocnić organizm. Przy atopowym wyprysku należy unikać pewnych dodatkowych czynników. Należą do nich m.in. zmiany temperatury, kosmetyki z drażniącymi substancjami, płyny do prania czy sztuczne materiały, mogące nasilić objawy.
Zobacz też: co oznacza rumień i jak go leczyć.
