Podstawowa opieka zdrowotna (POZ) to system pomocy medycznej dla Polaków, który polega na udzielaniu szybkich i bezpłatnych konsultacji z lekarzami rodzinnymi w przychodniach na kontraktach z NFZ. Pacjenci mają dzięki temu dostęp nie tylko do wizyty u specjalisty pierwszego kontaktu, ale także do licznych badań laboratoryjnych i obrazowych. Przychodnie POZ w ramach swojej działalności oferują też domową opiekę pielęgniarską (w tym wsparcie dla tzw. hospicjów domowych). Podobnie jest z wizytami w domu położnej środowiskowej. W jaki sposób jest ona w stanie pomóc?

Jak działa położna środowiskowa w ramach POZ?

Położna środowiskowa powoływana jest dla otoczenia kompleksową opieką położniczą i ginekologiczną kobiet przed i po porodzie. Wsparcie udzielane jest także w ramach profilaktyki zdrowotnej i wstępnego rozpoznawania schorzeń noworodków do 2 roku życia. Wizyty położnych mają zatem charakter patronażowy, pielęgnacyjny oraz profilaktyczny. W razie potrzeby specjalistka wzywa również lekarzy pediatrów czy ginekologów.

Warto wiedzieć, że położne środowiskowe w ramach POZ działają od poniedziałku do piątku w godzinach od 8 do 18. Ich harmonogram pracy można również zweryfikować w przychodni POZ, w której działają. Same świadczenia gwarantowane są zarówno w warunkach ambulatoryjnych, jak i w domu. Według przepisów regulujących zaś Podstawową opiekę zdrowotną, opieka położnicza jest świadczona do 21 tygodnia ciąży, aż do rozwiązania. Po porodzie zaś bezpłatne wsparcie udzielane jest przez około 8 tygodni.  Jak często liczyć można zaś na konsultacje z położną?

W trakcie ciąży – od 21. do 31. tygodnia –  można wykorzystać maksymalnie 10 wizyt, które odbywają się raz w tygodniu. Od 32. tygodnia można zaś wykorzystać dwie konsultacje na tydzień, w łącznej liczbie 16 wizyt.

Wybór położnej środowiskowej

Wybór położnej środowiskowej odbywa się w podobny sposób, jak w przypadku lekarza rodzinnego POZ. W wybranej przychodni zakontraktowanej z NFZ można zatem uzyskać specjalny formularz. Po jego wypełnieniu dana specjalistka zostanie przydzielona do pacjentki. Oprócz tego przysługuje dwukrotna zmiana położnej w jednym roku kalendarzowy, w nowym miejscu udzielania świadczeń. Taka zasada dotyczy również wyboru przychodni POZ czy lekarza POZ.

W Krakowie warto wybrać ośrodek zdrowia PRAKTYKA GRUPOWA, który prowadzi również gabinety specjalistyczne: laryngologiczny, neurologiczny i punkt szczepień. Tę przychodnię wybrać można m.in. po wypełnieniu deklaracji NFZ umieszczonej na jej stronie www. Z wypełnionym dokumentem wystarczy stawić się w rejestracji, gdzie sprawdzony zostanie dokument tożsamości, książeczka zdrowia, dowody wpłat składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne czy sam dokument ubezpieczeniowy.

Na czym polegają wizyty położnych środowiskowych?

Zakres pomocy położnych środowiskowych jest bardzo szeroki. Pielęgniarka wstępnie rozpoznaje problemy zdrowotne, dba o promocję zdrowia w ciąży oraz o profilaktykę badań, a także udziela niezbędnych informacji dotyczących diety, wizyt ginekologicznych czy przebiegu porodu. Szczególną opieką otoczone są zaś kobiety w ciąży wysokiego ryzyka, które mogą prosić też o wizyty domowe lekarzy rodzinnych i pediatrów.

Oprócz tego położne środowiskowe wykonują podstawowe badania – ciśnienie, pomiar glukozy, pobór moczu do badań, pobieranie krwi itp. – a także przygotowują z pacjentką plan przygotowania do porodu, połogu, karmienia piersią oraz rodzicielstwa. To położna wreszcie udziela wskazówek dotyczących opieki nad noworodkiem, od kąpieli i noszenia począwszy na układaniu dziecka do snu i jego żywieniu kończąc. Ważne jest także monitorowanie rozwoju dziecka:

  • wykonanie pomiarów masy i długości ciała, obwodu głowy i klatki piersiowej,
  • wdrożenie m.in. profilaktyki zakażeń przedniego odcinka oka,
  • ocena stanu skóry i błon śluzowych, pępka, wydalin, wydzielin, rozwoju psychoruchowego, funkcjonowania narządów zmysłów, ocenę odruchów noworodka.