Płynna i zrozumiała mowa to często niedoceniany atut. Rozumieją to zwłaszcza osoby, które na co dzień borykają się z różnymi wadami wymowy. Spotyka się je zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. O ile najmłodsi poprzez ,pracę z logopedą, często pozbywają się problemu, o tyle u osób z wykształconą mową i utrwalonymi przyzwyczajeniami, sprawa nie jest tak oczywista. Jakie wady wymowy spotyka się najczęściej?
Przyczyny wad wymowy
O wadzie wymowy mówimy wówczas, kiedy artykulacja konkretnej jednostki różni się od powszechnie przyjętych norm dla danego języka. Najczęściej dotyczy ona niepoprawnej realizacji głosek. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele. Za niepoprawną wymowę mogą być odpowiedzialne zmiany anatomiczne w obrębie aparatu mowy lub słuchu. Często wynikają one z przyczyn środowiskowych, kiedy to dziecko naśladuje nieprawidłową wymowę swoich rodziców albo też nie poświęcają mu oni należytej uwagi. Wady wymowy takie- jak np. jąkanie- mogą pojawiać się po traumatycznych przeżyciach. Najlepiej wykrywać je i leczyć jeszcze w okresie dziecięcym. Leczenie wad wymowy u dorosłych jest dużo trudniejsze i wymaga o wiele więcej wysiłku. Często nie udaje się całkowicie zlikwidować problemu, a jedynie go załagodzić. Jest to możliwe tylko pod okiem doświadczonego logopedy.
Rodzaje wad wymowy
Logopedzi określają wady wymowy mianem dyslalii. Do najbardziej popularnych wad wymowy z pewnością można zaliczyć:
- · seplenienie- sygmatyzm, osoba , która jest dotknięta tą wadą wymawia głoski sz, ż, dż i czy jako s, z,dz,i c
- · rotacyzm- reranie, objawia się opuszczaniem głoski r w wyrazach lub też jej niepoprawną wymową, najczęściej jako l
- · kappacyzm- charakteryzuje się nieprawidłową wymową głoski k np. w wyrazie kot-tot
- · gammacyzm- charakteryzuje się nieprawidłową wymową głoski g np. dom-tom
- · lambdacyzm- cechuje go niepoprawna wymowa głoski l np. lampion-jamion
- · rynolalia- logopedzi określają tę wadę jako mówienie przez nos
- · mowa bezdźwięczna- niemożność wymowy głosek dźwięcznych np. banan- panan
- · jąkanie- ogólnie określanie jest jako zaburzenie płynności mowy, objawia się zacinaniem lub powtarzaniem sylab
Skutki wad wymowy
Jak informuje pani Barbara Graff – właścicielka mobilnego gabinetu logopedycznego- zaniedbanie wad wymowy u dziecka skutkuje wieloma nieprzyjemnymi konsekwencjami. Przede wszystkim będzie miało ono trudności z nauką pisania i czytania. Problemy z komunikacja staną się przyczyną nieporozumień z rówieśnikami, a nawet wyśmiewania. Jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości, dotyczące prawidłowej wymowy naszego dziecka, warto zdecydować się na konsultację logopedyczną, która pozwoli określić potencjalny problem. Leczenie wad wymowy opiera się przede wszystkim na indywidualnie dobranych do każdego przypadku ćwiczeniach.