Do corocznej tradycji należy przyrządzenie 12 potraw na Boże Narodzenie. Przepisów na potrawy wigilijne jest wiele. Ważne, aby pojawiły się dania reprezentujące „4 żywioły”: sad, wodę, pole i las, a więc owoce, kapusta, ryby oraz grzyby. Wszystko zależy jednak od preferencji i regionu zamieszkania. Oto lista dań i przepisów na Wigilię wraz z przypisaną im symboliką.

Lista potraw wigilijnych i ich symbolika 

Pośród 12 potraw wigilijnych wyróżnia się następujące dania:

  1. Karp. W galarecie lub smażony jak każda ryba symbolizuje postać Jezusa Chrystusa i odrodzenia. Inne ryby, które należą do podstawowych dań na Wigilię to m.in. dorsz, pstrąg czy łosoś oraz ryba po grecku.

  2. Pierogi. Z kapustą lub grzybami wiążą się ze zdrowiem i siłą. Kiedyś przypisywano grzybom właściwości magiczne.

  3. Kapusta z grochem lub kutia. Oznaczała przede wszystkim życiowe siły.

  4. Fasolka. Np. z suszonymi śliwkami. Suszone owoce również w postaci kompotu z jabłek czy gruszki miały odciągać złe moce i przedłużać życie.

  5. Czerwony barszcz z uszkami. W ludowych wierzeniach buraki łączono z urodą. Ich spożywanie miało przynosić długie życie.

  6. Makówki i dania z makiem. Np. makowiec czy kluski z makiem miały przyciągać dostatek i urodzaj.

  7. Drożdżowe racuchy. Mąkę kojarzono kiedyś z obfitością.

  8. Opłatek. Uznawany za symbol jedności.

  9. Pozostałe 4 dania: kasza lub paszteciki z grzybami, kulebiak z grzybami i kapustą, zupa migdałowa oraz kotleciki ryżowe z grzybowym sosem.

Oprócz wyżej wspomnianych do potraw świątecznych zaliczają się również śledzie oraz różnego rodzaju ciasta.

Wigilijny barszcz czerwony

Do tradycyjnych dań wigilijnych zalicza się czerwony barszcz z uszkami. Do ich zrobienia niezbędne będą: czosnek, ziele angielskie, suszone na farsz grzyby, lekkie ciasto, przyprawy (sól i pieprz), masło, cebula, skórka z chleba, buraki i włoszczyzna (wywar). Zalej wodą pokrojone w plastry warzywa, zakwas, skórkę z chleba, zioła i czosnek. Odstaw na parę dni, aż się zakwaszą. W międzyczasie sporządź farsz. Ugotuj grzyby i posiekaj. Podduś razem z masłem i cebulą. Rozwałkuj masę na ciasto. Ukształtuj ją na uszka z nadzieniem. Gotuj na posolonej wodzie. Odcedź przygotowany zakwaszony barszcz i połącz z wywarem z włoszczyzny. Dołącz czosnek i przyprawy, w tym majeranek. Zalej barszczem uszka ułożone na głębokich talerzykach. Wigilijny czerwony barszcz jest gotowy do degustacji!

Ryba w galarecie 

Prostą potrawą na Wigilię jest ryba w galarecie. Do jej zrobienia potrzebne będą: filety z ryby (4-5 sztuk), żelatyna (1 małe opakowanie), marchewka, groszek oraz włoszczyzna. Ugotuj warzywa w wodzie. Porada: Możesz dodać kostkę rosołową oraz zioła i przyprawy. Dodaj następnie rybę. Wyjmij ją ostrożnie po ugotowaniu, a wyciąg przecedź. Wyłóż wszystko na półmisek. Posyp groszkiem. Dołóż pokrojone jajko i ugotowaną marchew. Dołącz żelatynę do wywaru. Zalej nim rybę, a potem odstaw w chłodne miejsce. Przy podawaniu skrop odrobiną cytryny.

Wigilijny bigos

Ostatnią propozycją świątecznej potrawy jest bigos z kiszonej kapusty. Wymaga przygotowania przede wszystkim mięsa: wołowiny (0,5 kg), szynki wieprzowej (0,5 kg), wędzonej kiełbasy (250 g), wieprzowej szynki wędzonej (200 g) i wędzonego boczku (200 g). Listę składników dopełnią: kiszona kapusta (2 kg), duża cebula, suszone grzyby (60 g), ziele angielskie (8 ziaren), jałowiec (8 ziaren), kilka listków laurowych, miód (1 łyżka), wytrawne czerwone wino (150 ml) oraz przyprawy (sól i pieprz).

Przygotowanie: Po namoczeniu grzybów ugotuj je i odcedź. Następnie pokrój na plastry. Przecedź przez sitko zagotowaną wodę. Poszatkuj kapustę i umieść w rondelku. Dodaj wywar grzybowy. Gotuj, mieszając, na małym ogniu. Poszatkuj w kostkę szynkę i wołowinę i smaż na oleju, aż się zazłocą. Przypraw pieprzem i solą i dodaj do kapusty. Dorzuć ugotowane i pokrojone grzyby razem z resztą ziół i przypraw. Duś na niewielkim ogniu przez maks. 1,5 godziny. Pamiętaj o przykryciu i regularnym mieszaniu. Następnie pokrój resztę mięsa w kostkę lub półplasterki. Dodaj kolejno na patelnię boczek, cebulę, kiełbasę i szynkę. Odczekaj, aż cebula się zeszkli i dołóż do kapusty. Wymieszaj. Całość przypraw m.in. miodem. Dolej wino, a potem duś, mieszając, przez maks. 40 min. Wszystkie 3 wigilijne dania z pewnością powinny się znaleźć na świątecznym stole.