Mężczyzna wpisany do aktu urodzenia jako ojciec ma wobec dziecka obowiązki wynikające z przepisów prawa. Nie zawsze jednak musi być on rzeczywistym ojcem dziecka i ma możliwość podważenia takiego zapisu na drodze sądowej. W tym celu niezbędne staje się złożenie pozwu o zaprzeczenie ojcostwa. Należy pamiętać, że nie tylko on ma taką sposobność. Na czym zatem dokładnie polega taka procedura?
Kto może wystąpić z pozwem do sądu?
Zaprzeczenie ojcostwa to instytucja, której cel stanowi zerwanie więzi pomiędzy ojcem a dzieckiem. Polskie prawo przewiduje tak zwane domniemanie ojcostwa, czyli uznanie mężczyzny za biologicznego ojca dziecka bez względu na to, czy utrzymuje on kontakt z jego matką, czy też nie. Ma ono miejsce również w sytuacji, jeśli dziecko urodziło się nie dalej jak 300 dni od unieważnienia ewentualnego małżeństwa. Ze względu na różne okoliczności nie zawsze jednak osoba wpisana do aktu urodzenia musi być faktycznie biologicznym ojcem. Właśnie temu służy zaprzeczenie ojcostwa – obaleniu wskazanego domniemania. W zaistniałej sytuacji pozew do sądu, na przykład z pomocą kancelarii adwokackiej Kamila Flatow w Warszawie, może złożyć:
mąż matki – w ciągu 6 miesięcy od momentu otrzymania informacji o narodzinach;
matka dziecka – w ciągu 6 miesięcy liczonych od dnia narodzin;
dziecko – w ciągu 3 lat od momentu osiągnięcia pełnoletności.
Prawa takiego nie ma rzeczywisty – biologiczny – ojciec dziecka. W takiej sytuacji musi się on zgłosić do prokuratora.
Co jest podstawą do zaprzeczenia ojcostwa?
Tego rodzaju sprawami zajmują się rodzinne sądy rejonowe właściwe dla miejsca zamieszkania pozwanego. Już w składanym pozwie osoba musi wskazać swoje tezy dotyczące takiego stanu rzeczy. Niezbędne jest także przedstawienie wniosków dowodowych. Najczęściej w tym celu wykonuje się testy DNA, które dają największą pewność w tym zakresie. Pod uwagę sąd bierze także zeznania osób powołanych na świadków. Argumentami w sprawie będą także dowody wskazujące na to, że mężczyzna wpisany w akt urodzenia jako ojciec jest bezpłodny lub przebywał przez dłuższy czas na przykład za granicą. Należy zaznaczyć, że zaprzeczenie ojcostwa nie może mieć miejsca, gdy dziecko jest już pełnoletnie, nie żyje lub zostało poczęte w wyniku procedury medycznej, na którą mąż matki się zgodził.
Co zrobić w sytuacji przeoczenia obowiązujących terminów?
Terminy wskazane wcześniej, w jakich strona zainteresowana może złożyć pozew, obowiązują w przypadku samodzielnego podjęcia działania w tym kierunku. Ich minięcie nie oznacza jednak braku możliwości skorzystania z omawianej instytucji. W takiej sytuacji należy złożyć wniosek do prokuratury, co nie jest w żaden sposób ograniczone czasowo. Jednak, aby można wytoczyć powództwo, muszą być spełnione dwie przesłanki:
ochrona interesu społecznego,
dobro dziecka.
We wniosku również należy zamieścić stosowną argumentację, uzasadniającą podważenie zapisu w akcie urodzenia. Następnie strony mogą zostać skierowane na badania, a po uzyskaniu wyników, prokurator złoży sprawę do sądu.
