Różnego rodzaju grunty posiadają odmienne właściwości fizyczne i chemiczne. Zbadanie ich wymaga wykorzystania specjalistycznych technik. Przykładem popularnej metody jest badanie sondą statyczną CPTU. Tradycyjne badania są niestety czasochłonne i kosztowne. Możliwość optymalizacji tych czynników sprzyja rosnącej popularności sondy CPTU. Przyjrzyjmy się zatem, na czym polega ta metoda diagnozowania właściwości gruntów. 

Jakie informacje uzyskujemy dzięki badaniu sondą CPTU?

Dzięki zastosowaniu sondy statycznej CPTU możemy w sposób precyzyjny ocenić profil wgłębny i stan zalegających w podłożu gruntów. Specjalny stożek elektryczny, wyposażony w wiele różnych czujników, umożliwi nam poznanie oporów sondowania, głębokości, ciśnienia wody czy też odchylenia żerdzi od pionu. Za sprawą opisywanego badania jesteśmy w stanie poznać pomiary i bezpośrednio wykorzystać wyniki w projektowaniu pali fundamentowych i fundamentów bezpośrednich. Informacje te przydadzą się również w sytuacji, jeśli w przyszłości wystąpią problemy, dotyczące tych konstrukcji (na przykład zalewanie piwnicy).

Główną różnicą pomiędzy sondowaniem CPTU, a CPT, jest właśnie precyzyjność wyników. Typ stożka decyduje bowiem o dokładności pomiaru. W sondowaniu CPT wykorzystywany jest stożek mechaniczny, natomiast w badaniu sondą CPTU – stożek elektryczny z możliwością pomiaru ciśnienia wody w porach gruntu. 

Na czym polega badanie sondą CPTU?

Sam przebieg badania nie różni się wiele od tradycyjnej metody sondowania CPT. Badanie CPTU jest bowiem badaniem CPT, jednak dodatkowo obejmuje pomiar ciśnienia wody w porach podczas zagłębiania stożka, na poziomie jego podstawy. Na punkcie badawczym geolodzy lub geotechnicy, na przykład z firmy Elbląskie Przedsiębiorstwo Geologiczne mgr inż. Daniel Kochanowski, rozstawiają urządzenie. Wówczas możliwe jest przeprowadzenie kotwienia sondy. Kluczową kwestią jest właściwe przymocowanie sprzętu do podłoża; dzięki temu uzyskana będzie wymagana głębokość badania gruntu. 

Kotwy mechanicznie wkręcane są w grunt, natomiast stożek pomiarowy zostaje osadzony na żerdzi i połączony przewodem z komputerem. Obecnie w firmach wykorzystuje się również stożki z bezprzewodową transmisją danych. Dane zamieniane są na fale dźwiękowe, następnie odbierane przez mikrofon na powierzchni i ponownie przetwarzane na dane w komputerze, wyświetlane w postaci wykresów. Z badania odczytujemy opór wciskania stożka qc, opór tarcia gruntu na powierzchni bocznej tulei ciernej fs oraz ciśnienie wody w porach u. W celu uzyskania parametrów wytrzymałościowych gruntu, należy odpowiednio zinterpretować wyniki. To natomiast wymaga posiadania specjalistycznej wiedzy i doświadczenia.