Nie zawsze można przeprowadzić roboty budowlane w ciągu dnia. Również niektóre miejsca ze względu na swoją specyfikę nie są dostatecznie jasne dzięki światłu dziennemu. W celu zapewnienia bezpieczeństwa osobom pracującym w takich miejscach konieczne jest zapewnienie dodatkowego oświetlenia za pomocą sztucznych źródeł. O najważniejszych kwestiach dotyczących ich rozmieszczenia oraz doboru piszemy poniżej.

Co reguluje zasady oświetlania placu budowy?

Teren budowy najczęściej kojarzy się z miejscem usytuowanym na zewnątrz. Niemniej jednak zalicza się do niego także i wnętrza obiektów, w których toczą się prace związane między innymi z ich wznoszeniem, przebudową, remontem, rozbiórką. Według przepisów plac budowy traktuje się tak samo jak inne miejsca pracy. Oznacza to, że prawo budowlane ani regulacje BHP nie przewidują oddzielnych wymogów dla ich prawidłowego oświetlenia. Ogólne i szczegółowe wytyczne natomiast wskazują na konieczność zastosowania oświetlenia stanowisk pracy, pomieszczeń oraz dróg komunikacyjnych, a także oświetlenia awaryjnego. Obydwa rodzaje muszą spełniać wymagania normy PN-EN 12464-2:2008. Zapewnienie sztucznych źródeł światła, gdy naturalne okazuje się niewystarczające, jest ważne ze względów bezpieczeństwa pracowników.

Jak wykonać projekt oświetlenia terenu?

Przed rozmieszczeniem i montażem opraw w poszczególnych miejscach, niezbędne jest także oczywiście przygotowanie projektu oświetlenia, które zostanie dołączone do całej dokumentacji związanej z prowadzoną inwestycją budowlaną. Tym zajmują się wykwalifikowani elektrycy oraz elektroinstalatorzy między innymi z firmy Peranek z Warszawy. We wspomnianym projekcie trzeba uwzględnić między innymi takie kwestie jak:

  • plan konserwacji oświetlenia,

  • wartości równomierności oświetlenia oraz jego średniego natężenia,

  • dane dotyczące oddawania barw,

  • rozlokowanie opraw na terenie budowy,

  • negatywny wpływ oświetlenia na otoczenie.

Jeśli zaś chodzi o samo rozplanowanie rozmieszczenia lamp, to pod uwagę bierze się w szczególności miejsca, w których ryzyko zagrożenia życia jest zwiększone, czyli na przykład stropy, schody oraz windy. Ponadto oświetlenie musi umożliwiać odczytywanie wszelkich znaków, tablic informacyjnych i ostrzegawczych. Dodatkowych źródeł nie montuje się z kolei na konstrukcjach żurawi budowlanych – w najwyższych punktach powinny być wyposażone jedynie w światła pozycyjne w kolorze czerwonym. Poza oświetleniem podstawowym musi znaleźć się także awaryjne wzdłuż dróg ewakuacyjnych. Ma ono umożliwić bezpieczną ucieczkę w razie zagrożenia i musi działać przez co najmniej godzinę po odcięciu zasilania.

Jak dobiera się oprawy oświetleniowe?

Podczas projektowania oświetlenia placu budowy korzysta się zazwyczaj z lamp umieszczonych na masztach, modeli przenośne, a także wariantów z czujnikiem ruchu. Te ostatnie, wraz z kamerami monitoringu oraz fotopułapkami, stanowią zabezpieczenie przed włamaniem na teren inwestycji. Wszystkie sztuczne źródła muszą mieć certyfikaty i nie mogą stwarzać ryzyka porażenia prądem. Istotne są także parametry opraw, jeśli chodzi o natężenie emitowanego światła, jego kierunkowość, poziom oraz barwę. Zabrania się stosowania takich, które powodują zjawiska olśnienia wzroku, wydłużonych cieni, stroboskopowe. Luminacja nie może również zakłócać postrzegania sygnałów wykorzystywanych w transporcie.