Służebność to pojęcie z dziedziny prawa i nieruchomości, które może wywołać wiele pytań i wątpliwości. Pomoc w kwestiach związanych ze służebnością oferuje Kancelaria radcy prawnego Marek Stegienta. W niniejszym artykule postaramy się przybliżyć temat służebności, omówić jej podstawowe aspekty oraz wyjaśnić, kiedy, jak i w jakim celu można ją ustanowić. Zapraszamy do lektury.
Służebność - definicja i rodzaje
Służebność to ograniczone prawo rzeczowe, które polega na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej (służebnej) musi znosić pewne używanie swojej nieruchomości przez właściciela nieruchomości korzystającej (władającej). W praktyce oznacza to, że właściciel nieruchomości służebnej nie może swobodnie dysponować swoją własnością w zakresie objętym służebnością. Służebność może dotyczyć zarówno nieruchomości gruntowych, jak i lokalowych.
W polskim prawie wyróżniamy dwa główne rodzaje służebności – służebność gruntową i służebność osobistą. Służebność gruntowa to taka, która przysługuje właścicielowi innej nieruchomości (np. służebność drogi koniecznej czy służebność przesyłu). Natomiast służebność osobista przysługuje konkretnej osobie (np. służebność mieszkania).
Ustanawianie służebności - kiedy i jak to zrobić
Służebność może być ustanowiona na różne sposoby, w zależności od rodzaju służebności oraz okoliczności jej powstania. Najczęściej spotykanym sposobem ustanowienia służebności jest zawarcie umowy między właścicielem nieruchomości obciążonej a właścicielem nieruchomości korzystającej. Umowa taka musi być zawarta w formie aktu notarialnego i wpisana do księgi wieczystej nieruchomości obciążonej.
Innym sposobem ustanowienia służebności może być orzeczenie sądu, np. w przypadku służebności drogi koniecznej, gdy właściciel nieruchomości nie może dojść do porozumienia z sąsiadem co do przebiegu drogi. Służebność może też powstać na mocy przepisów prawa, np. w przypadku służebności przesyłu.
Cel ustanowienia służebności
Służebność ustanawiana jest z różnych powodów, ale zawsze ma na celu uregulowanie stosunków między właścicielami nieruchomości. W przypadku służebności gruntowej często chodzi o zapewnienie dostępu do nieruchomości lub możliwości korzystania z określonych urządzeń znajdujących się na terenie nieruchomości obciążonej. W przypadku służebności osobistej głównym celem jest zazwyczaj zabezpieczenie interesów osoby, której przysługuje służebność, np. prawa do mieszkania. Pomoc w kwestiach związanych ze służebnością oferuje Kancelaria radcy prawnego Marek Stegienta.
Czas trwania służebności
Służebność może być ustanowiona na czas oznaczony lub nieoznaczony. W przypadku służebności gruntowej zazwyczaj jest to czas nieoznaczony, co oznacza, że służebność trwa przez cały czas istnienia nieruchomości korzystającej. Służebność osobista natomiast trwa z reguły przez całe życie osoby uprawnionej, chyba że umowa stanowi inaczej.
