Więźba dachowa to drewniany szkielet dachu, którego zadaniem jest przyjmowanie obciążenia, jakie stanowi pokrycie dachowe. Powinna być nie tylko mocna, ale także trwała, aby służyła równie długo, jak mury. Jest złożona z wielu elementów, dlatego kupując drewno na więźbę, należy pamiętać o każdym z nich. Co wchodzi w jej skład i jakie drewno najlepiej się sprawdzi?

Z czego składa się więźba dachowa?

Obserwując szkielet dachu, wydaje nam się, że widzimy prostą konstrukcję, jednak w jej obrębie występuje kilkanaście różnych elementów. Wśród najważniejszych drewnianych możemy wymienić przede wszystkim takie jak:

  •     Murłata – drewniana pozioma belka ułożona na murze. Przenosi obciążenie z więźby na ściany budynku. Jej grubość to kwadrat o przekątnej od 10 do 15 centymetrów.
  •     Krokiew – belki pochyłe, które są najczęściej oparte na murłacie. Wyróżniamy pięć typów krokwi: główna, czołowa, koszowa, narożna, kulawka.
  •     Płatew – przenoszą obciążenia z płyt dachowych na poprzeczne układy nośne.
  •     Kleszcze – dwa równoległe poziome elementy, łączące sąsiednie ramy stolcowe.
  •     Więzar – podstawowy element nośny więźby. Przenosi obciążenia na podpory główne, takie jak słupy oraz ściany.
  •     Stolec – drewniany słup, element konstrukcji ramy nośnej.
  •     Zastrzał – ustawiona ukośnie belka, która usztywnia elementy pionowe konstrukcji (może występować również w formie nieco dłuższej – nazywanej mieczem).
  •     Wieszak – pionowy element rozciągany (pracujący) więźby.
  •     Krzyżulec – części ukośne, które przyjmują na siebie obciążenia rozciągające lub ściskające.
  •     Podciąg – belka stanowiąca podporę dla stropu, innych belek nośnych, ścian lub słupów.
  •     Wiatrownica – deska lub łata ukośnie montowana do krokwi. Jej głównym zadaniem jest usztywnienie konstrukcji więźby dachowej.

Jakie drewno nadaje się na więźbę?

Więźba dachowa jest konstrukcja, która musi utrzymać spory ciężar. Jest to nie tylko ogólna masa wszystkich materiałów użytych na pokrycie, ale także wartości zmienne, takie jak zalegający na dachu śnieg oraz siła wiatru. Drewno użyte do jej wykonania nie może być kruche i łamliwe. Przedstawiciele sobolewskiego tartaku prowadzonego przez Piotra Piotrowskiego podkreślają, że nie może mieć ono sęków oraz innych wad. Kluczowym elementem będzie również właściwe zaimpregnowanie – zwiększy to jego odporność na szkodliwe czynniki środowiska, szkodniki, pleśń oraz grzyby. Najlepiej sprawdza się sosna ścięta w wieku 80-120 lat, lecz świerk również da radę. Jest on nieco trudniejszy w obróbce, ale bardzo sprężysty. Należy pamiętać, że świeże drewno ma wilgotność powyżej 30%, dlatego będzie o wiele mniej trwałe niż to dobrze wysuszone. Obecnie drewna na więźbę nie trzeba sezonować w odpowiednich warunkach, wystarczy podsuszyć je w komorach w wysokiej temperaturze.