Zgodnie z polskimi przepisami, osoby z polską rezydencją podatkową, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich przychodów – zarówno tych uzyskanych w Polsce, jak i tych za granicą. Natomiast pozostałe osoby odprowadzają w tym kraju jedynie podatek ze źródeł leżących w Polsce. Sprawdź, w jaki sposób ustala się rezydencję podatkową i gdzie musisz się rozliczać. Zobacz, czym różnią się nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy.

Czym jest rezydencja podatkowa?

Zgodnie z wydanym 29 kwietnia 2021 r. objaśnieniem podatkowym Ministerstwa Finansów, dotyczącym rezydencji podatkowej i zakresu obowiązku podatkowego osób fizycznych w Polsce obowiązek podatkowy dzielimy na nieograniczony oraz ograniczony. Nieograniczony obowiązek podatkowy dotyczy osób z polską rezydencją podatkową, czyli takich, które spełniają jeden z dwóch warunków:

  • na terenie Polski przebywają dłużej niż 183 dni w roku kalendarzowym – może być to pobyt przerywany,
  • posiadają w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych, nazywane też ośrodkiem interesów życiowych.

Osoby te zobowiązane są do rozliczania się w polskim Urzędzie Skarbowym z całości swoich przychodów.

Czy jest nieograniczony obowiązek podatkowy?

Jeśli zgodnie z definicją masz polską rezydencję podatkową, obowiązuje Cię nieograniczony obowiązek podatkowy, co w praktyce oznacza, że rozliczasz się w tym kraju zarówno z przychodów uzyskanych na jego terenie, jak i poza jego granicami. Nie martw się jednak – zagraniczne dochody nie będą podwójnie opodatkowane, ponieważ reguluje to ustawa o PIT, a także międzynarodowe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Ograniczony obowiązek podatkowy dotyczy natomiast osób fizycznych niemających na terytorium RP miejsca zamieszkania i niespełniających pozostałych warunków polskiej rezydencji podatkowej, jeżeli osiągnęły one na terytorium RP dochody. Jeśli należysz do tej grupy, w takiej sytuacji rozliczasz się jedynie ze źródeł dochodów leżących w Polsce.

Posiadanie przychodów zarówno ze źródeł zagranicznych jak i Polskich jest sytuacją utrudniająca poprawne rozliczenie się z Urzędem Skarbowym, dlatego najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji jest skorzystanie z usług specjalistów, takich jak BUR Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o. Firma ta świadczy usługi rachunkowe oraz udziela profesjonalnych porad w dziedzinie prawa podatkowego, dlatego korzystając z usług tych specjalistów, masz pewność, że wszystkie dokumenty zostaną poprawnie i terminowo złożone we właściwym urzędzie.

Ośrodek interesów życiowych

Kluczową kwestią, mająca wpływ na ustalenie rezydencji podatkowej jest Twoje miejsce zamieszkania. Według kryteriów zawartych w ustawie o PIT Twoje miejsce zamieszkania znajduje się na terytorium RP, jeżeli posiadasz w tym kraju ośrodek interesów życiowych, lub też przebywasz na jego terytorium dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Co jednak należy rozumieć, jako ośrodek interesów życiowych?

Według objaśnienia MF posiadanie w Polsce ośrodka interesów życiowych oznacza występowanie powiązań osobistych lub gospodarczych. W praktyce oznacza to, że wystarczy, że spełniasz jeden z tych warunków – posiadasz na terenie kraju ścisłe powiązania osobiste, czyli więzi rodzinne oraz towarzyskie (partnera, małżonka, małoletnie dzieci) lub wykonujesz na terenie Polski pracę zarobkową.

Jednym z kryteriów polskiej rezydencji podatkowej jest też okresowy pobyt w Polsce, który przekracza 183 dni w danym roku kalendarzowym. Może być to pobyt przerywany, natomiast w długość pobytu zalicza się wszystkie dniach fizycznej obecności, w tym przyjazdy i wyjazdy z Polski, nawet jeżeli była to jedynie krótka część dnia.

Podwójna rezydencja podatkowa – co zrobić w tej sytuacji?

Zdarza się, ze jedna osoba ma podwójną rezydencję podatkową – rezydencję polską na podstawie polskich przepisów podatkowych oraz rezydencję zagraniczną, zgodnie z zagranicznymi przepisami podatkowymi. Sytuację taką nazywamy konfliktem rezydencji podatkowej i należy wtedy ustalić właściwy kraj rezydencji podatkowej w oparciu o tzw. reguły kolizyjne.

Przy ustalaniu rezydencji podatnika, który znalazł się w takiej sytuacji, bierze się pod uwagę:

  • stałe miejsce zamieszkania,
  • w którym kraju podatnik ma silniejsze powiązanie osobiste i gospodarcze – na przykład miejsce pobytu rodziny,
  • czas pobytu w danym kraju,
  • obywatelstwo.

Kryteria te rozpatruje się w dokładnie takiej kolejności – jeśli pierwsze z nich nie daje jednoznacznej odpowiedzi, wtedy analizowane jest kolejne. W bardzo rzadkich sytuacjach, gdy niemożliwe jest rozstrzygnięcie tego konfliktu poprzez rozpatrzenie reguł kolizyjnych, organy podatkowe obu krajów wyjaśniają tę kwestię w drodze wzajemnego porozumienia.