Narodziny dziecka to ogromne przeżycie dla obojga rodziców. Każdego dnia przyglądamy się naszej latorośli i zastanawiamy się, czy wszystkie jej zachowania są odpowiednie dla danego wieku i porównujemy malca z dziećmi koleżanek. Obecnie dużo mówi się o zaburzeniach ze spektrum autyzmu, jednak jakie są jego objawy? W jakim wieku możemy dostrzec pierwsze symptomy sugerujące, że nasza pociecha może mieć autyzm? Wyjaśniamy.
Pierwsze objawy autyzmu
Zwykle przed trzecimi urodzinami latorośli możemy dostrzec pierwsze objawy autyzmu, chociaż wielu rodziców podkreśla, że niepokojące zachowania pojawiły się znacznie wcześniej, nawet w pierwszym roku życia dziecka – mowa tutaj przede wszystkim o trudnościach związanych z nawiązywaniem kontaktu wzrokowego, czy niezwracaniem uwagi na twarze. Rodzice często wspominają też o problemach z komunikacją i brakiem reakcji malucha na własne imię. Autyzm często objawia się również słabą gestykulacją, problemami z mową i pewną powtarzalnością dziecięcych zachowań, np. układaniem przedmiotów w określonym porządku. Inne sygnały, które powinny nas zaniepokoić to:
- Brak odwzajemniania uśmiechu,
- Brak gaworzenia do 12 miesiąca życia,
- Brak kontaktu wzrokowego,
- Niewielkie zainteresowanie ludźmi,
- Niepatrzenie na rzeczy, na które patrzy rodzic lub które wskazuje,
- Niewykonywanie gestów typu „papa” w wieku 14 miesięcy,
- Nieumiejętność zabawy „na niby” – dzieci z autyzmem nie potrafią udawać, np. że karmią lalkę w 18 miesiącu życia
Późniejsze objawy autyzmu, które pojawiają się przed 3 urodzinami to między innymi preferowanie samotnej zabawy, niepokój wywołany zmianą rutyny, powtarzalne zachowania, nietypowe reakcje na intensywne bodźce takie jak dźwięki, czy zapachy – mowa tutaj np. o płaczu, zakrywaniu uszu, unikaniu dotyku. Warto podkreślić, że dzieci nigdy nie wykazują wszystkich objawów, a także ich nasilenie jest zróżnicowane.
Co zrobić, gdy dostrzeżemy niepokojące objawy?
Przede wszystkim skontaktujmy się ze specjalistą – pediatrą, psychologiem, pedagogiem specjalnym lub psychiatrą. Zwróćmy uwagę, czy dana osoba ma doświadczenie w diagnozowaniu i leczeniu dzieci ze spektrum autyzmu. Lekarz, do którego się zwrócimy, może skierować nas na diagnozę autyzmu – zajmuje się tym psychiatra.
Co zrobić, gdy diagnoza się potwierdzi?
Choć autyzm nie jest w pełni uleczalnym zaburzeniem, dzięki terapii dzieci zaczynają funkcjonować znacznie lepiej, a czasami poprawa jest tak znacząca, że przestają spełniać kryteria rozpoznania autyzmu. Warto szukać profesjonalnej pomocy i wsparcia – z pewnością udzieli nam go Fundacja Pomocy Rodzinie Gwiazdeczka z Warszawy. Znajdziemy w niej specjalistów prowadzących warsztaty, które wspomagają dzieci autystyczne. Pracownicy dobierają zajęcia pod indywidualne potrzeby dzieci, organizują dla nich również czas wolny i wycieczki. Fundacja wspiera również rodziców dzieci ze spektrum autyzmu.