Trwający kryzys energetyczny zwiększa zainteresowanie Polaków nowoczesnymi technologiami, które zaliczyć można nie tylko do proekologicznych, ale też do energooszczędnych. Szczególną uwagę warto zwrócić na sposoby termomodernizacji budynków oraz na efektywne zarządzanie energią. O tym - na podstawie wyjątkowego Projektu HACKS - opowiemy w dalszych częściach artykułu. Dowiesz się z niego, jak pozyskać dofinansowanie na termomodernizację swojego budynku!
O Projekcie HACKS słów kilka
Przed termomodernizacją budynku warto dokładnie zaznajomić się z pojęciem efektywnych źródeł ogrzewania. Wymiana źródła ciepła z nieefektywnego na te o lepszej klasie może przynieść oszczędności wynikające z obniżenia kosztów ogrzewania. Projekt HACKS, czyli Ogrzewanie i chłodzenie – wiedza i rozwiązania jest źródłem cennych odpowiedzi dla osób szukających odpowiedzi na pytania o efektywniejsze wykorzystywanie energii oraz poszukujących najlepszych rozwiązań na rynku. HACKS został stworzony po to, by wspierać konsumentów w procesie wymiany nieefektywnych urządzeń grzewczych i chłodzących (HAC) na energooszczędne. Projekt przedstawia szereg rad i wskazówek oraz dostarcza narzędzi ułatwiające wybór najbardziej efektywnych energetycznie rozwiązań. Ponadto HACKS pozwala skorzystać z nowoczesnego kalkulatora oszczędności energii.
Szczególną uwagę warto zwrócić na opracowaną przez specjalistów listę najbardziej efektywnych energetycznie urządzeń grzewczych i chłodzących wraz z kryteriami ich doboru.
Na czym polega termomodernizacja budynku?
Termomodernizację budynku najlepiej rozpocząć od diagnozy pod względem energochłonności, identyfikując obszary wymagające modernizacji. W tym celu warto wykonać audyt energetyczny, który wskaże dokładne zapotrzebowanie budynku na energię, co pozwoli zaplanować optymalny wariant termomodernizacji tak, by przy jak najmniejszych nakładach finansowych wdrożyć jak najlepsze rozwiązania techniczne.
Które z działań szczególnie warto rozważyć?
Przede wszystkim zastosowane rozwiązania muszą spełniać standardy WT 2021, czyli norm budowlanych obowiązujących od 2021 roku. Warto też zapoznać się standardami NF 40 i NF 15, które opracowane zostały kolejno: dla domów energooszczędnych oraz domów pasywnych. Są one cennym źródłem wiedzy wskazując rozwiązania mogące pomóc w znaczącym obniżeniu zapotrzebowania budynku na ciepło. Projekt HACKS zachęca do wyboru rozwiązań które korzystnie wpływają na efektywność energetyczną budynku. Mowa o:
oknach energooszczędnych z tzw. ciepłym montażem,
drzwiach wejściowych energooszczędnych,
termomodernizacji elewacji z wykorzystaniem wysokiej klasy materiałów np. wełny mineralnej (szczególnie polecane są Bezspoinowe Systemy Ociepleń BSO),
termomodernizacji poddaszy w systemach suchej zabudowy z użyciem wełny mineralnej lub pianki PUR,
powietrznych lub gruntowych pompach ciepła,
kolektorach słonecznych,
panelach fotowoltaicznych,
kotłach piątej klasy na biomasę,
wentylacji mechanicznej z rekuperacją,
klimatyzacji inwerterowej z funkcją ogrzewania i jonizacji powietrza,
ogrzewaniu podłogowym z posadzkami o własnościach tzw. pieca akumulacyjnego.
Jak dobrze przeprowadzić termomodernizację domu?
Planując termomodernizację budynku warto dobrze się przygotować. W pierwszej kolejności pomocnym będzie zapoznanie się z nowoczesnymi rozwiązaniami, standardami budowlanymi oraz możliwościami finansowania przedsięwzięć. Rekomendowane jest podjęcie współpracy z doświadczonym audytorem energetycznym lub inną organizacją specjalizującą się w sporządzaniu audytów i świadectw energetycznych dla budynku w tym także dla budynków jednorodzinnych. Audyt energetyczny pozwoli nie tylko na ocenienie stanu technicznego ale także wskaże proponowany najbardziej optymalny zakres inwestycji oraz jej szacowany koszt. Dzięki temu można planowo i krok po kroku podejść do realizacji inwestycji oraz ich finansowania.
Warto wiedzieć, że audytorzy mogą być także pomocni w przygotowaniu wniosków o dofinansowanie, a także często mogą wskazać z jakimi wykonawcami warto podjąć współpracę na kolejnych etapach realizacji prac.
Rozwiązania dostosowane do realnych potrzeb – należy pamiętać, że każdy budynek jest inny. Dobór zakresu inwestycji oraz wybór konkretnych rozwiązań będzie zależny od stanu technicznego, usytuowania, ale także od ram prawnych obowiązujących na terenie gminy czy województwa (np. tzw. ustawy antysmogowe). Mówiąc inaczej, to co sprawdzi się w przypadku jednego budynku, niekoniecznie przyniesie takie same efekty w innym. Dlatego tak ważne jest indywidualne spojrzenie na nasz budynek, aby móc realnie obniżyć zużycie energii. Planując np. wymianę starego źródła ciepła na nowe energooszczędne, wcześniej warto wykonać ocieplenie budynku. Warto pamiętać, że nie trzeba wykonywać całego zakresu planowanej inwestycji od razu. Jeśli planujemy w obrębie budynku kilka działań, można podzielić całość na etapy uwzględniające możliwości finansowe inwestora.
Dokładne przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych – niezależnie jaki zakres prac będzie realizowany, ważne jest, by prace odbywały się według uzgodnionego wcześniej planu i w zgodzie z regulacjami zawartymi w obowiązujących przepisach prawa. Przy większych inwestycjach warto rozważyć skorzystanie z nadzoru inwestorskiego. Dzięki temu powołany ekspert będzie kontrolował każdy etap robót, sprawdzając czy prace realizowane są właściwie. Wiąże się to jednak z dodatkowymi kosztami. Dlatego już na etapie wyboru wykonawcy warto postawić na doświadczonych i sprawdzonych na rynku fachowców.
Warto jeszcze przed pierwszym kontaktem sprawdzić opinie w Internecie o firmie, którą chcemy zatrudnić. Pomocne mogą być także opinie rodziny czy znajomych ale także polecenie audytora wykonującego dla nas dokumentację.
Nie bójmy się też zapytać potencjalnego wykonawcy o przedstawienie rekomendacji z miejsc w których wcześniej wykonywał prace. Dobry specjalista wykonujący dla nas np. ocieplenie budynku może oszczędzić nam wielu dodatkowych wydatków w przyszłości.
Koniecznie należy też zwrócić uwagę na zapisy umowy pomiędzy nami, a wykonawcą. Czy umowa wskazuje informację o tym co w sytuacji kiedy wykonawca będzie opóźniał wykonanie pracy? Czy w umowie są zapisy na wypadek niewłaściwego wykonania prac? Jak wygląda odbiór skończonej pracy? Warto zastanowić się czego oczekujemy od wykonawcy i czy umowa zabezpiecza nam rzetelne wykonanie prac.
Dbanie o okresowe przeglądy, konserwacje czy naprawy – wykonanie prac termomodernizacyjnych nie oznacza braku konieczności wykonywania przeglądów oraz konserwacji urządzeń i instalacji. Koszty takich usług są zwykle niewielkie, a pozwalają zapobiec obniżeniu sprawności urządzeń np. źródeł ciepła. Obniżenie sprawności źródła ciepła np. kotła na biomasę może wprost przełożyć się na większą ilość pelletu czy innego rodzaju biomasy którą musimy spalić, by ogrzać dom. To wiąże się bezpośrednio z większymi nakładami finansowymi na ogrzewanie.
CENNE WSKAZÓWKI Co warto wiedzieć wykonując docieplenie elewacji?
1) Nigdy nie izoluj samych ścian – postaw też na termoizolację fundamentów, ochronę przeciwwodną piwnicy czy na docieplenie dachu wełną mineralną/pianką PUR.
2) Nie oszczędzaj na materiałach – wybieraj zintegrowane systemy ociepleń jednego producenta.
3) Zlecaj prace docieplenia elewacji w dogodnych do tego warunkach pogodowych – unikaj nieuczciwych wykonawców, którzy zapewniają, że roboty można wykonać nawet w deszczu czy przy ujemnych temperaturach.
4) Nie oszczędzaj na warstwach docieplenia czy dodatkowych jego elementach np. wysokiej klasy uszczelnieniach gumowych, czy tych w formie pianek.
5) Nie rezygnuj z wymiany okien i drzwi na te w standardzie energooszczędnym – stara stolarka okienno-drzwiowa to źródło ucieczki dużej ilości ciepła.
6) Nie zlecaj prac firmom, które nie mogą poświadczyć przeszkolenia swoich pracowników w zakresie nowoczesnych metod termomodernizacyjnych.
Termomodernizacja a dofinansowanie
Na część inwestycji związanych z termomodernizacją domów jednorodzinnych, lub wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą można pozyskać dofinansowanie z ministerialnego programu Czyste Powietrze Wsparcie oferowane jest przede wszystkim na:
demontaż starych źródeł ciepła na paliwo stałe;
zakup i montaż nowoczesnych źródeł ciepła;
montaż instalacji fotowoltaicznej wraz z montażem;
montaż instalacji wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła;
ocieplenie przegród budowlanych oraz wymianę okien wraz z wykonaniem;
wykonanie dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia prac termomodernizacyjnych (np. projekt, audyt energetyczny).
Wniosek o dofinansowanie (z opcją prefinansowania lub bez niej) można złożyć w urzędach, bankach, a także za pośrednictwem rządowej strony gov.pl. Warto również korzystać z usług doradców energetycznych, którzy wspierają inwestorów w pozyskiwaniu dopłat oraz w przeprowadzeniu całej inwestycji termomodernizacji domu. Jeśli nie czujemy się pewnie w kwestii wypełniania wniosku i zrozumienia zasad programu możemy skorzystać z konsultacji z doradcą energetycznym. Taką dodatkową usługę bezpłatnie oferuje program Czyste Powietrze.
Jak efektywnie zarządzać energią w domu?
By móc cieszyć się niskimi rachunkami za energię - prąd oraz ciepło równie ważne jest efektywne zarządzanie energią. Nasze codzienne nawyki i przyzwyczajenia mogą być źródłem podwyższonych kosztów za ogrzewanie czy energię elektryczną. Dlatego warto zacząć od zdobycia wiedzy, jak lepiej, efektywniej wykorzystywać energię w naszych domach , mieszkaniach. Cenne wskazówki i porady można znaleźć na portalu TOPTEN, który prowadzony jest przez Fundację na Rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii. Specjaliści tworzący stronę zachęcają między innymi do uszczelniania okien, stosowania energooszczędnych żarówek LED, instalowania czujników ruchu i zmierzchu dla oświetlenia czy też do stosowania termostatów z funkcją zdalnego sterowania temperaturą wewnątrz pomieszczeń. Czasem nawet niewielkie zmiany mogą przynieść nam znaczące obniżenie zużycia energii.
