Wiele procesów spawalniczych, w tym spawanie metodami TIG, MIG oraz MAG odbywa się z wykorzystaniem gazów osłonowych. Służą one do ochrony stopionego i rozgrzanego materiału przed wpływem powietrza atmosferycznego, a co za tym idzie, podwyższają one bezpieczeństwo oraz precyzję pracy. Warto dodać również, że bez gazów osłonowych nie można byłoby wytworzyć właściwych warunków dla jarzenia się łuku elektrycznego podczas spawania. Jakie mieszanki spawalnicze są zatem dzisiaj najczęściej wykorzystywane?

Rodzaje gazów spawalniczych

Gazy spawalnicze dzieli się według dwóch kategorii. Pierwsza wyróżnia mieszanki gazów palnych, a druga zaś te, które zwane są gazami osłonowymi. Obecnie częściej wykorzystywane są te drugie, ponieważ stosowane one są przy znacznie bardziej wydajnych, bezpiecznych oraz zaawansowanych technologicznie technikach spawania.

Gazy palne takie jak propan (C3H8) czy acetylen (C2H2) wykorzystuje się zaś do prostego lutowania twardego i miękkiego, a także do cięcia dłuższych części bez robienia częstych przerw w pracy. Tego typu procesy spawalnicze oraz techniki obróbki termicznej ustępują jakością spawaniu TIG, MAG czy MIG. Przy takich metodach stosowane są zaś gazy osłonowe w postaci:

Przegląd gazów osłonowych

Gazy osłonowe i ich mieszaniny mają olbrzymie znaczenie dla procesów spawania MIG, MAG i TIG. Wpływają one na ochronę spawanej przestrzeni, a także na wydajność całego procesu spawania. Ponadto mają one nawet znaczenie dla jakości uzyskiwanej spoiny, dlatego istotne jest dobieranie właściwego gazu dla konkretnego rodzaju obróbki metali czy nawet do gatunku obrabianego surowca.

Czym zatem wyróżniają się poszczególne gazy osłonowe i gdzie znalazły one swoje zastosowanie? Oto odpowiedzi na te pytania:

  • Dwutlenek węgla (CO2) – jest gazem osłonowym, który świetne schładza uchwyt spawalniczy, chroniąc go przed znacznym przegrzaniem. Najczęściej wykorzystywany jest jako składnik mieszanin gazów osłonowych, ponieważ wykorzystanie go w czystej formie nie jest wydajne mimo niskich kosztów. CO2 mocno dymi przy spawaniu i może przyczynić się do powstawania odprysków.
  • Hel (He) – najczęściej gaz ten stosowany jest wraz z argonem, ponieważ w czystej formie utrudnia zajarzenie łuku spawalniczego. Jego wykorzystanie przy spawaniu jest duże – wymaga sporego przepływu – ale dzięki temu umożliwia uzyskanie wysokiej jakości spoin przy zawrotnej wręcz prędkości pracy spawacza.
  • Azot (N) – można wykorzystać go bez innego gazu osłonowego lub wraz z wodorem. Zapewnia dobrą ochronę spawania, prawidłowe zajarzenie łuku i zadowalającą klasę spoiny. Najlepiej sprawdza się zaś przy obróbce stali austenitycznych.
  • Wodór (H) – ma on stosunkowo szerokie zastosowanie i często łączony jest z innymi gazami osłonowymi, podwyższając tym samym ich własności. Cechą charakterystyczną wodoru jest zaś to, że znacznie zwiększa ciepło łuku i prędkość spawania, gwarantując również wysokiej jakości spoinę. Zaliczany jest on do tzw. gazów aktywnych.
  • Tlen (O2) – mimo iż sam nie jest gazem osłonowym, jest ważny składnikiem mieszanek spawalniczych. Jest on bowiem niezbędny w procesach spalania, a cechuje się dużą reaktywnością, stabilnością płomienia i jego czystością. Wykorzystuje się go przy technice spawania łukowego.
  • Argon (Ar) – stosuje się go tam, gdzie materiał spawany narażony jest na destrukcyjne działanie azotu i tlenu. Wyróżnia się on zaś wysoką zdolnością do jonizacji łuku i stanowi bazę do przygotowania wielu różnych mieszanin gazów osłonowych. Obecnie najczęściej jest wykorzystywany przy spawaniu MIG oraz MAG w odmianie czystości Ar 4.8.

Gazy spawalnicze i ich nazwy handlowe

Gazy spawalnicze, a zwłaszcza te osłonowe produkowane są przez różnych producentów pod unikalnymi nazwami handlowymi. Dzięki temu łatwiej jest odbiorcom rozpoznać daną mieszankę i określić jej skład czy nawet jakość. Przykładem producenta gazów osłonowych, który stworzył własną linię produktową, jest marka MESSER POLSKA, Opracowała ona mieszanki spawalnicze pod nazwami handlowymi ALULINE, INOXLINE oraz FERROLINE.

Mieszanki argon-hel, argon-wodór, argon-azot i argon-azot-hel pod nazwami Inoxline oraz Aluline świetnie sprawdzają się do spawania metodą TIG i MIG. Technika MAG obsługiwana może być zaś mieszankami Ferroline.

Jak dostarczane są gazy osłonowe?

Gazy osłonowe zamykane są w butlach wysokociśnieniowych, których ciśnienie wewnętrzne osiąga nawet 200 bar. Najlepsi dostawcy oferują również wiązki butlowe, czyli do kilkunastu butli połączonych ze sobą – dzięki temu nie ma konieczności wymiany ich podczas pracy. Popularne są także zbiorniki kriogeniczne, w których przedsiębiorstwa i pracownie spawalnicze mogą przechowywać gazy w formie ciekłej.