Aby zapewnić prawidłową pracę maszyn i urządzeń, które poruszają się ruchem obrotowym, powszechnie wykorzystuje się łożyska. Te niepozorne elementy konstrukcyjne towarzyszą nam w codziennym życiu, choć często nie zdajemy sobie z tego sprawy. Bez wysokiej jakości łożysk samochód nie zajedzie daleko, dentysta nie wwierci się w chorego zęba a jazda na rolkach stanie się wątpliwą przyjemnością. Jakie są ich rodzaje?
Podział łożysk
Łożyska dzieli się na łożyska toczne oraz łożyska ślizgowe. Te ostatnie różnią się od siebie sposobem przenoszenia siły pomiędzy dwoma elementami i wybranymi parametrami technicznymi. Łożyska toczne można podzielić na kilka mniejszych kategorii, które po krótce zostaną scharakteryzowane w dalszej części artykułu.
Łożyska kulkowe
Łożyska kulkowe są najbardziej popularne. Cechują się szerokim wachlarzem zastosowań w produkcji urządzeń oraz przemyśle maszynowym. Są bardzo uniwersalne i nadzwyczaj wytrzymałe. Posiadają trwałą, nierozłączną konstrukcję oraz są łatwe w montażu. Wśród łożysk kulkowych można wyróżnić:
- łożyska kulkowe zwykłe
- łożyska kulkowe wahliwe
- łożyska kulkowe skośne
- łożyska kulkowe wzdłużne
Łożyska walcowe
Łożyska walcowe są łożyskami rozłącznymi, co ma wpływ na prostotę ich składania. Potrafią przenosić znacznie cięższe obciążenia niż łożyska kulkowe o tych samych rozmiarach, natomiast nie znajdują zastosowania do przenoszenia sił wzdłużnych. Łożyska walcowe są mało odporne na niewielkie błędy współosiowości oprawy i wału. Składają się z dwóch pierścieni: wewnętrznego i zewnętrznego, koszyka i wałeczków. Istnieje wiele rodzajów łożysk walcowych. Jak informuje specjalista z firmy Darex, która w swojej ofercie posiada ogromny wybór łożysk różnego typu- największym zainteresowaniem klientów cieszą się łożyska walcowe jednorzędowe i dwurzędowe.
Łożyska igiełkowe
Łożyska igiełkowe popularnie stosuje się w silnikach i przekładniach, gdzie wymagana jest nieprzerwana praca na dużych prędkościach obrotowych. Wraz z nimi montuje się specjalne koszyki, które gwarantują bezpiecznie działanie łożysk bez żadnych zakłóceń. Stosuje się je praktycznie we wszystkich gałęziach przemysłu, także w przemyśle lekkim, motoryzacji i przy tworzeniu sprzętów AGD. Łożyska igiełkowe dzielą się na:
- łożyska igiełkowe wzdłużne
- łożyska igiełkowe cienkościenne
- łożyska igiełkowe grubościenne
Łożyska baryłkowe
Łożyska baryłkowe swoją budową przypominają nieco łożyska kulkowe wahliwe, jednak mogą przenosić dużo większe obciążenia promieniowe i osiowe w obu kierunkach. Stosuje się je tam, gdzie inne łożyska toczne mogą być niewystarczające – w transporcie i przemyśle ciężkim.
Łożyska stożkowe
Łożyska stożkowe stosuje się w maszynach, w których obciążenie ma charakter złożony. Wytrzymują one bardzo dużą siłę nacisku przy swojej stosunkowo niewielkiej budowie. Spotkać je można np. w samochodowych skrzyniach biegów.
