W górnictwie podziemnym drąży się wyrobiska korytarzowe (chodniki), umożliwiające dostęp do pokładów węgla, jego urabianie i transport na powierzchnię kopalń. Wykonywane wyrobiska o kształcie łukowym lub prostokątnym zabezpiecza się obudowami górniczymi stalowymi, betonowymi, kotwiowymi lub mieszanymi zapewniającymi bezpieczną pracę i eksploatację w całym okresie ich użytkowania.
Najbardziej rozpowszechnioną i stosowaną obudową jest obudowa stalowa odrzwiowa (łukowa, prostokątna, łukowa spłaszczona), którą stanowią walcowane kształtowniki korytkowe typy „V” lub „KS-KO”. Odcinki tych kształtowników (w zależności od typu odrzwi - łukowe lub proste) w wydrążonym wyrobisku łączy się wzajemnie ze sobą na zakładkę (jeden w drugim) za pomocą strzemion górniczych, których jesteśmy jednym z liczących się na rynku górniczym producentów.
STRZEMIONA GÓRNICZE - podział
W praktyce dołowej powszechnie stosowane są dwa typy strzemion:
strzemiona kabłąkowe,
strzemiona dwujarzmowe
RSPU Oświęcim wyspecjalizowało się w produkcji strzemion kabłąkowych i jest ich dostawcą w wielu odmianach od 1990 r.
STRZEMIONA KABŁĄKOWE produkcji RSPU
Ten typ strzemion produkujemy w dwóch odmianach:
Strzemiona kabłąkowe SK odmiany N i W w oparciu o polską normę PN-G-15011:2011 dla profilu kształtownika KS-KO (TH21),
Strzemiona kabłąkowe typu KX dla profilu V według własnych rozwiązań chronionych patentami w Urzędzie Patentowym - cały typoszereg dla kształtowników V 25, V 29, V 32, V 36.
Strzemiona - budowa
Strzemię złożone jest z jednego jarzma z otworami, w których umieszczony jest kabłąk z nakrętkami obejmujący łączone profile.
Jarzmo dla strzemion wg normy wykonane jest jako płaski stalowy element o przekroju prostokątnym,
Jarzmo w strzemionach własnych wykonane jest jako odlew z żeliwa sferoidalnego, którego kształt i przekrój zbliżone są do przekroju konkretnego kształtownika V i jest nałożone podczas zabudowy na nim w miejscu łączenia, do którego przylega od zewnętrznej strony. Kabłąk osadzony jest w otworach wykonanych w kołnierzach jarzma.
Kabłąk dla ww. strzemion wykonany jest ze stalowego pręta okrągłego wygiętego w kształt zbliżony do litery U, którego proste końce są nagwintowane na wymaganej długości.
Wymiary zewnętrzne dostosowane są do konkretnego profilu i rodzaju połączenia.
Wymagania techniczne i zalety
Produkowane strzemiona spełniają wymagania wytrzymałościowe określone w szczegółowych przepisach i normach zwłaszcza pod kątem uzyskania:
żądanej podporności odrzwi z zastosowaniem strzemion RSPU do połączenia kształtowników,
charakterystyki pracy złącza i wielkości zsuwów.
Ponadto każdy z elementów strzemiona jest przebadany pod względem parametrów wytrzymałościowych według określonej procedury. Po spełnieniu wymagań jest wydawany przez upoważnione jednostki certyfikat na znak bezpieczeństwa, który upoważnia do stosowania wyrobu w kopalniach.
Aktualnie wyrobiska górnicze drąży się w coraz trudniejszych warunkach górniczo-geologicznych związanych z eksploatacją pokładów na głębokościach sięgających 1200 m.
Wymaga to stosowania obudów o coraz wyższych podpornościach, w związku z czym kształtowniki na obudowy produkuje się ze stali o podwyższonych parametrach wytrzymałościowych w gatunkach: S480, S480W, S550W.
Stosowanie ww. kształtowników na odrzwia górnicze, wymaga od pozostałych akcesoriów obudowy, w tym strzemion również, adekwatnych parametrów wytrzymałościowych zapewniających uzyskanie wymaganej podporności odrzwi z nowych gatunków stali.
RSPU podąża za tymi potrzebami i posiada oraz dostarcza strzemiona KX o podwyższonych parametrach wytrzymałościowych zarówno jarzm, jak i kabłąków.
Strzemiona produkcji RSPU są równorzędnymi wyrobami ze strzemionami dwujarzmowymi.
Zaletą strzemion z jarzmem odlewanym jest prosta i łatwa ich modyfikacja zarówno jarzma, kabłąka lub kabłąka z dodatkową wkładką pod względem konstrukcyjnym, jak i technologicznym, również pod kątem doboru żeliwa oraz stali na kabłąki.
Produkowane są dwa rodzaje strzemion kabłąkowych: podstawowy (tradycyjny) oraz wzmocniony, charakteryzujący się wyższymi parametrami wytrzymałościowymi.
Odznaczają się one mniejszą masą (ciężarem) w porównaniu do strzemion dwujarzmowych.
Inne produkty do łączenia kształtowników V
W praktyce dołowej zachodzi również potrzeba wykonywania połączeń kształtowników V usytuowanych względem siebie najczęściej pod kątem prostym.
Dla realizacji takich połączeń RSPU produkuje wyroby, w których istota oparta jest na konstrukcji zbliżonej do strzemion górniczych.
Należą do nich:
złącza kątowe do mocowania podciągów z kształtowników V do odrzwi górniczych o roboczej nazwie OSK, ZKS - typoszereg dla wszystkich kształtowników,
zespół elementów złącznych N/W M27 ze śrubami hakowymi i kabłąkami w różnych odmianach,
złącza spągowe do połączenia łuku ociosowego odrzwi i spągnicy,
złącza kątowo stropnicowe do połączenia stojak podporowy i stropnica pod kątem 900,
złącza przesuwnego podciągu do odrzwi pod nazwą DWP-S, DWP-V.
Ponadto RSPU produkuje inne wyroby (galanteria) jak śruby hakowe, stopy podporowe oraz według indywidualnych zleceń z kopalń w oparciu o dostarczoną dokumentację lub opracowaną w ramach zlecenia.
Wszystkie wyroby posiadają certyfikat i są dostarczane do kopalń z dokumentami wymaganymi przez odbiorców w terminie i z wysoką jakością wykonania.