Elastomery to polimerowe tworzywa sztuczne, których cechą charakterystyczną jest zdolność do odwracalnej deformacji pod wpływem siły mechanicznej przy jednoczesnym zachowaniu struktury. To nieliczna, ale często wykorzystywana grupa produktów. W poniższym artykule przybliżamy charakterystykę elastomerów poliuretanowych oraz ich przykładowe zastosowanie w przemyśle.
Właściwości elastomerów poliuretanowych
Elastomery poliuretanowe to nie wielka grupa poliuretanów o szerokim zakresie zastosowań. Ich szczególne właściwości sprawiają, że mogą być wykorzystywane nie tylko jako zamiennik dla wyrobów gumowych, ale też w miejscach, gdzie wymagane są specjalne parametry techniczne, których nie mogą osiągnąć inne elastomery. Produkty wykonane z elastomerów poliuretanowych wykazują:
- wysoką elastyczność w pełnym zakresie twardości (55ShA-70ShD),
- dobre właściwości odkształcenia zwrotnego,
- wysoką odporność na ścieranie,
- korzystny współczynnik tarcia,
- dużą odporność na rozrywanie i pękanie,
- dużą odporność na obciążenia dynamiczne,
- dobre właściwości tłumiące uderzenia i wstrząsy,
- bardzo dobą odporność na działanie czynników atmosferycznych,
- odporność na działanie olejów, tłuszczy, kwasów i rozpuszczalników.
Ponadto ich zaletą, jak wskazuje producent wyrobów elastomerowych, firma ZPTS Poliuretany, jest to, że elastomery poliuretanowe nie brudzą elementów współpracujących. Wśród właściwości chemicznych tych produktów wymienić należy dodatkowo odporność na: hydrolizę, działanie mgły wodnej, soli oraz roztworu cukru.
Wyroby poliuretanowe w przemyśle
Z poliuretanu wykonywane są rozmaite elementy stosowane w budowie maszyn i urządzeń, gdzie korzystnie wpływają one na ich funkcjonowanie. Przykładowo krążniki z poliuretanowymi pierścieniami do przenośników taśmowych zapewniają znaczny wzrost żywotności układu w porównaniu z układem tradycyjnym. Pod wysokie obciążenia z powodzeniem stosowane są poliuretanowe okładziny, do których należą między innymi okładziny klepek gąsienicowych, a także bandaże kół i rolek paleciaków czy kół wózków widłowych. Z poliuretanu wykonywane są również elastyczne trudnościeralne wykładziny, które znajdują zastosowanie między innymi w:
- czerpakach,
- przesypach,
- komorach i bębnach,
- pompach i wirnikach,
- hydrocyklonach,
- wygładzarkach.
Membrany pras hydrodynamicznych, wkładki sprzęgłowe oraz elastyczne połączenia sprzęgieł to również wyroby poliuretanowe, które spełniają wysokie wymagania dynamiczne. Elastomery poliuretanowe sprawdzają się też w produkcji elementów amortyzujących takich jak tuleje, wałki, sprężyny czy odbojniki pras.