Stroje regionalne wciąż są ważnym elementem tradycji. Strój podhalański opisywany był już w XVIII wieku. O etapach jego rozwoju świadczą ikonografie oraz zachowane elementy. Pierwszy przypadał na XVIII i pierwszą połowę XIX wieku. Drugi wykształcił się w drugiej połowie XIX wieku. Trzeci to pierwsze lata XX wieku, czwarty widoczny jest w okresie międzywojennym. Piąty trwa do dziś. Jak wygląda strój góralski? Z jakich elementów się składa?

Podhalański strój kobiecy

Strój damski często ulegał modom oraz wpływom z zewnątrz. Koniec XIX wieku to przełomowy okres, w którym Zakopane stało się miejscowością uzdrowiskową. Góralki czerpały inspiracje, przyglądając się strojom miejskim. Noszone w XVIII wieku spódnice w barwach granatu, zastąpiła żywa, jaskrawa kolorystyka. Spódnice szyte są z tkanin tybetowych z ozdobnym, kwiecistym motywem. Nakryciem głowy kobiety jest chusta – tak zwana szmatka – wiązana pod szyją. Koszula powstawały pierwotnie z płótna lnianego lub tkaniny batystowej. Później białe koszule zaczęto obszywać również białym haftem na szerokim kołnierzu bądź całych rękawach. Na koszule zakłada się aksamitny gorset, podszyty lnianym płótnem. Początkowo gorsety zdobiono technikami ornamentacyjnymi, w kolejnych latach stosuje się już cekinowe wyszycia. Zazwyczaj ten element garderoby dopasowany jest do sylwetki kobiety. Sięga do linii talii. Do gorsetu, poniżej pasa doszywane są kaletki. W pierwszych latach gorsety szyto w barwach ciemnych, takich jak bordo, czerwień. Późniejsze czasy przyniosły zmiany. Tak jak w przypadku spódnic, gorsety stały się bardziej kolorowe, ozdabiane wielobarwnymi haftami. Do sznurowania do tej pory używa się czerwonej, szerokiej, długiej wstążki, zawiązywanej u dołu w kokardę. Tradycyjnym obuwiem są kierpce bądź trzewiki wiązane na kostkę.

Podhalański strój męski

Męska garderoba, którą oferuje sklep Parzynicka Stroje Regionalne, nie ulegała tak wielu zmianom. Głowę mężczyzny zdobi filcowy, okrągły kapelusz z wąskim rondem. Główka kapelusza ozdabiana była początkowo metalowym łańcuszkiem, później zaś kostkami. Górale z Podhala nosili kapelusze na co dzień oraz od święta. Zdejmowane były jedynie w kościele. Koszule od XIX wieku szyte są z lnu. Charakteryzują się szerokimi rękawami z wąskimi mankietami. Pierwotnie przy kołnierzu mocowana była spinka, później zastąpiona została guzikami. Koszula nie była bogato zdobiona. Z czasem pojawił się biały haft. Spodnie, czyli tak zwane portki, szyto z białego sukna. Typowe dla tego elementu garderoby męskiej są wąskie nogawice. W pasie portki posiadają przypory. Początkowo spodnie męskie nie były zdobione. Z czasem pojawiały się dodatkowe obszycia. Hafty były coraz bardziej rozbudowane, aż do powstania motywu zwanego parzenicą. Okrycie wierzchnie stanowią serdaki oraz cuchy.