Wycena dzieła sztuki pozwala oszacować jego realną wartość na rynku. Kluczowe jest jednak potwierdzenie oryginalności danego egzemplarza. Nierzadko bowiem do obrotu trafiają falsyfikaty, których rozpoznaniem zajmują się m.in. historycy sztuki. Dokonują oni tzw. ekspertyzy wartościowych dzieł, sprawdzając je dokładnie i rzetelnie. Kiedy taki proces jest najczęściej pożądany?
Ustalanie autentyczności dzieła sztuki przy jego zakupie
Obrazy czy rzeźby nabyć można zarówno od sprzedawców prywatnych, jak i poprzez skorzystanie z oferty domu aukcyjnego czy antykwariatu. W każdym wypadku kupujący może zlecić przeprowadzenie ekspertyzy dzieła sztuki w celu ustalenia jego autentyczności. Jednym ze sposobów weryfikacji jest konsultacja ustna ze specjalistą. Najczęściej jednak przez kolekcjonerów zamawiana jest forma pisemna takiej opinii. Choć koszt jej wykonania jest wyższy, to jest ona przeprowadzana bardzo szczegółowo, nierzadko z uwzględnieniem dodatkowych informacji zasięgniętych np. od konserwatora zabytków.
Pisemną ekspertyzę dzieł sztuki sporządza się zatem przede wszystkim przy ich zakupie. Co ciekawe, jest to usługa zlecana zarówno przez kolekcjonerów indywidualnych, jak i np. muzea oraz inne instytucje kulturalne. Jest ona pożądana jednak nie tylko podczas nabywania obrazów czy rzeźb, ale również w postępowaniach sądowych, których są one ważną częścią. Na czym dokładnie polega ekspertyza w tym wypadku i dlaczego może być kluczowa dla sprawy?
W jakich postępowaniach sądowych niezbędna jest ekspertyza dzieł sztuki?
Spory pomiędzy sprzedającymi a kupującymi rozwiązywać można na wiele sposobów – w tym również na wokandzie. Pozew do sądu często składają niezadowoleni nabywcy dzieł sztuki, którzy uznają swoje zakupy za falsyfikaty. W takiej sytuacji rzadko jednak sprzedający zgadza się na anulowanie transakcji. Wyrok następuje po przeprowadzeniu ekspertyzy karnosądowej dzieła sztuki. Wykonuje się ją też w momencie, gdy dany obraz czy rzeźbą mają zostać wywiezione poza granice kraju.
Nierzadko same próby sprzedaży falsyfikatów zostają zgłoszone na policję, co w konsekwencji może doprowadzić do procesu przeciwko osobie nimi handlującej. Dzięki wykonaniu ekspertyzy sąd zyskuje pewność, że do obrotu dopuszczane były nieautentyczne dzieła sztuki, które oferowano jako oryginalne. Należy pamiętać o tym, by opinię wydał specjalista – taki jak Anna Dajnowska, która prowadzi firmę Antique Servis. Zajmuje się ona zarówno szacowaniem wartości poszczególnych obrazów i rzeźb, jak i przygotowywaniem opisanych już ekspertyz na różne potrzeby zlecającego.