Prowadzenie badań archeologicznych to ogromna odpowiedzialność. Bez względu na to, czy chodzi o odkryte ruiny starożytnej osady, znaleziony przedmiot, czy też dawną broń, specjaliści każdorazowo stają przed niezwykle trudnym wyzwaniem. Chodzi oczywiście o to, że znalezionych dóbr nie wystarczy jedynie właściwie zabezpieczyć. Po wykonaniu wszystkich czynności technicznych rozpoczyna się proces próby zrozumienia oraz zinterpretowania przeszłości. Dlaczego jest to aż tak istotne?

Archeologia – czas zaklęty w materii


Jeżeli na archeologię samą w sobie spojrzy się nieco szerzej, to bardzo szybko można dojść do wniosków, że głównym celem przyświecającym specjalistom wcale nie jest jedynie odnajdowanie przedmiotów używanych przez naszych przodków. Biorąc pod uwagę podejmowany wysiłek, dziedzina ta stawia przede wszystkim na odnalezienie prawdy – jakkolwiek ogólne nie wydawałoby się to pojęcie.

Okazuje się bowiem, że wydobyte z ziemi np. gliniane naczynie jest w stanie dostarczyć informacji dotyczących nie tylko tego, w czym konkretnie przygotowywano lub przechowywano kiedyś pożywienie. Użyte materiały, sposób wykonania, zdobienia, wielkość, kształt czy przedstawione motywy – wszystkie te kwestie kierują uwagę badaczy w stronę znalezienia znacznie głębszego kontekstu, dzięki któremu uda się poprawnie zinterpretować odległą przeszłość.

To właśnie najlepsi archeolodzy dzięki swoim wyjątkowym odkryciom raz po raz udowadniają, że meandry historii ludzkości są nie tylko znacznie bardziej skomplikowane, ale również nie tak oczywiste, jak powszechnie się uważa. Pytania zadawane przeszłości często są odpowiedzią na teraźniejszość i stanowią ciekawy punkt odniesienia do czekającej na nas przyszłości. Jako że czasu zatrzymać się po prostu nie da, archeolodzy muszą wydobyć i zachować jego nieubłagany upływ podczas prowadzonych wykopalisk. Co jeszcze warto wiedzieć?

Jeszcze nie wszystko zostało odkryte


Wielu ludzi wychodzi z założenia, że przyszło nam żyć w czasach, w których wszystko, co możliwe, zostało już odkryte i w zasadzie nie powinno się liczyć na istotne przełomy. Nic bardziej mylnego. Jeżeli weźmie się pod uwagę, iż współcześnie znacznie więcej wiemy o otaczającej nas przestrzeni kosmicznej niż o oceanicznych głębinach, to fakt ten z pewnością pozwoli spojrzeć na całą sprawę pod zupełnie innym kątem. Badania archeologiczne niejednokrotnie udowadniały już, że to, co uważaliśmy za prawdę, okazywało się mitem, a to, co postrzegane było jedynie w kategoriach domysłów, okazywało się prawdą.

Na samym wstępie nie przez przypadek była mowa o ogromnej odpowiedzialności spoczywającej na archeologach. Jak podkreślają specjaliści z Archaeology and Art, wynika ona oczywiście z konieczności przekazywania wiedzy dalej – a tutaj nie ma miejsca na żadne błędy. I choć archeologia zdecydowanie najczęściej kojarzona jest z dziedziną nauki, która zajmuje się wyłącznie historią, to nie należy zapominać, że przeszłość jest bardzo ważną cząstką każdego z nas. Nowe znaleziska oczywiście nie pomogą odpowiedzieć nam na pytanie, dokąd zamierzamy? Pozwalają jednakże lepiej zrozumieć – kim tak naprawdę jesteśmy.