Zabytki oraz dzieła sztuki są niezwykle istotnym składnikiem tożsamości kulturowej danego kraju bądź regionu. Dlatego konieczne jest prowadzenie różnego rodzaju prac mających na celu utrzymanie ich w dobrym stanie, tak aby zachowały się dla przyszłych pokoleń. Kiedy trzeba wezwać konserwatora zabytków lub podjąć się renowacji zabytku? Podpowiadamy!
Konserwacja zabytków, a renowacja – czym się różnią?
Upływ czasu to największy wróg wszelkich wytworów człowieka, a w połączeniu z niszczycielskim działaniem czynników atmosferycznych potrafi zdziałać wiele złego. Widać to na każdym kroku – kruszejące mury, deformujące się okna czy płowiejące kolory. Wszystko to dotyka również cenne zabytki, które należy chronić i dbać, aby stanowiły dziedzictwo kulturowe jak najdłużej. Dlatego też konserwatorzy zabytków są tak potrzebni. Dzięki specjalistycznej wiedzy, doświadczeniu oraz konkretnym narzędziom, fachowcy od zabytków potrafią roztoczyć nad nimi opiekę, której potrzebują. Do zakresu ich obowiązków należy głównie konserwacja oraz renowacja dóbr kultury.
Konserwacja zabytków polega głównie na utrzymaniu budynku lub innego obiektu architektonicznego w dobrym stanie technicznym, co ważne, w niezmienionej formie. Konserwacja zabytków obejmuje szeroki zakres czynności oraz prac mających na celu spowolnienie procesu degradacji oryginalnych elementów konstrukcyjnych. Polega to w dużej mierze na pracach fizycznych, takich jak osuszanie budynku, pozbywaniu się mikroorganizmów czy nakładaniu specjalnych powłok chroniących przed płowieniem. Prace konserwatorskie są niezwykle istotne dla stanu zabytków czy też dzieł sztuki – dzięki nim możliwe jest ocalenie od zapomnienia cennych obiektów stanowiących kawałek historii oraz kultury danego regionu.
Renowacja zabytków z kolei to aktywny i złożony proces polegający na odtworzeniu brakujących fragmentów i uszkodzonych fresków bądź przywrócenie pierwotnych kolorów rzeźbom. Prace renowatorskie mają za zadanie przywrócić utracony blask pojedynczym, zabytkowym przedmiotom lub całym obiektom, które uległy zniszczeniu w naturalnych procesach zwianych z erozją lub z działalnością człowieka. Renowacja może obejmować pojedyncze elementy jak sztukateria, stare malowidła czy rzeźby lub skupiać się na przykróceniu świetności całemu pomieszczeniu czy elewacji budynku. Prace renowacyjne powinny być prowadzone przez doświadczonego fachowca jak Ewa Tymcik z Ars Et Restauro, zgodnie z aktualną wiedzą o historycznym wyglądzie i formie obiektu.
Renowacja i konserwacja – jak się za to zabrać?
Duża część cennych budynków mających wartość kulturową jest w rękach osób prywatnych. W takich wypadkach wszelka odpowiedzialność za budynek, dbanie o jego dobrostan spada na barki właściciela. Dlatego warto wiedzieć, co należy zrobić w związku z budynkiem mającym znamiona zabytku. Aby prace wykonywane przez konserwatora zabytków mogły się odbyć, należy w pierwszej kolejności zająć się aspektem czysto formalnym, a więc wciągnąć budynek na listę zabytków. W tym celu należy zgłosić się do wojewódzkiego konserwatora zabytków, tam też można zdobyć pozwolenie na przeprowadzenie niezbędnych prac konserwatorskich lub renowacyjnych. Następnym krokiem jest inwentaryzacja, czyli dokładne spisanie elementów zabytku. Przy okazji inwentaryzacji konserwator może poznać stan techniczny zabytku i na tej podstawie przygotować plan prac na obiekcie. Ta przygotowani możemy zabierać się do pracy!
