Niekiedy spadkodawcy decydują się na spisanie swojej ostatniej woli w formie aktu notarialnego. Tego rodzaju testament jest niezwykle trudny do podważenia, a w sprawie potrzebne są mocne dowody. Nieważność można uznać między innymi w sytuacji, gdy osoba składająca oświadczenie nie działała swobodnie i świadomie. W takich sprawach często lepiej wystąpić do sądu o przyznanie zachowku.
Kiedy testament jest nieważny?
Ostatnia wola spadkodawcy może być sporządzona w jednej z dwóch form: własnoręcznie bądź notarialnie. Niemniej jednak każdej z nich dotyczą te same okoliczności, aby uznać testament za wiążący. Osoba spisująca testament musi działać w pełni świadomie i swobodnie. Oznacza to, że jej decyzja nie może być podyktowana naciskiem lub groźbami osób postronnych. Na wyrażenie ostatniej woli nie mogą mieć wpływu choroby psychiczne, niepełnosprawność umysłowa bądź zażywane leki. Ponadto nieważność testamentu występuje w sytuacji, kiedy został on sfałszowany bądź niespisany w całości własnoręcznie przez zmarłego. Niemniej jednak te okoliczności dotyczą raczej formy holograficznej. Ostatnia wola nie będzie również wiążąca, gdy zabraknie pod nią podpisu spadkodawcy.
W przypadku opisanych okoliczności każda osoba, która ma interes w sprawie spadkowej może podważyć ważność testamentu. Dotyczy to zarówno tego spisanego odręcznie, jak i w formie aktu notarialnego. Należy mieć jednak na uwadze, że zakwestionowanie formy notarialnej jest o wiele trudniejsze, ponieważ notariusz ma obowiązek dopilnowania, aby osoby składające oświadczenie były w pełni świadome skutków prawnych i działały bez żadnego przymusu.
W jaki sposób podważyć ostatnią wolę?
Jeśli osoby zainteresowane mają wątpliwości co do wiarygodności dokumentu, mają prawo wnieść sprawę do sądu. Można to zrobić w ciągu 3 lat od momentu dowiedzenia się o przyczynie nieważności. Bezwzględnie jednak ważność nie może być zakwestionowana później niż 10 lat od otwarcia spadku, jeśli został on sporządzony pod wpływem groźby, w stanie wyłączającym świadomość oraz swobodę działania, a także na skutek błędu, o którym spadkodawca nie wiedział, a miał on wpływ na treść ostatniej woli.
Sprawy związane z testamentem w formie aktu notarialnego, jak zostało już wspomniane, są trudniejsze. Udowodnienie nieważności spoczywa na osobie, która wnosi sprawę do sądu i warto w tej kwestii skorzystać z pomocy specjalistów, na przykład radców prawnych z kancelarii Arendarski & Stejblis, znajdującej się w Warszawie. W takich postępowaniach przydatne będą zeznania świadków, ale także ocena dokumentacji medycznej przez biegłego, dotyczącej stanu zdrowia spadkodawcy. Ze względu na stopień skomplikowania sprawy, bardzo często radcy proponują swoim klientom wystąpienie o należny zachowek.