W Polsce spisy powszechne organizuje się od XVIII wieku. Ostatnio spisywano ludność i mieszkania w 2011 roku. W 2021 roku przyszedł czas na kolejną akcję zbierania informacji o obywatelach. Czym właściwie jest spis powszechny, do czego służy i czy jest obowiązkowy? – o tym m.in. poniżej.
Czym jest Spis Powszechny i czemu służy?
Najważniejszy cel Spisu Powszechnego to poznanie sytuacji demograficznej w kraju, czyli stworzenie bazy danych na temat tego, ile osób mieszka w Polsce. Służy to w przyszłości m.in. ministerstwom np. podczas ustalania dotacji dla konkretnych gmin.
Zgodnie z informacjami na stronach rządowych, poznanie statystyk demograficznych pomaga także w planowaniu działań w takich obszarach jak: rodzina, szkolnictwo, rynek pracy, nieruchomości czy emerytury.
Ponadto GUS, politycy i naukowcy na podstawie uzyskanych danych mają możliwość przeanalizować zmiany, jakie zaszły w kraju od ostatniego spisu powszechnego. Choćby jakie panują tendencje w migracji ludności (np. czy ludność przeprowadza się ze wsi do miast).
Do kiedy należy się spisać i czy jest to obowiązkowe?
Narodowy Spis Powszechny trwa od 1 kwietnia 2021 do 30 września 2021 roku i jest obowiązkowy. Obowiązek dotyczy osób dorosłych. Za zaniechanie obowiązku grozi kara grzywny wynosząca maksymalnie 5 tysięcy złotych.
Osoby pełnoletnie powinny podać w spisie osoby małoletnie, których są rodzicami lub opiekunami. Ponadto, jeśli osoba zameldowana na stałe w mieszkaniu przebywa za granicą, również należy podać ją w spisie.
Jak wziąć udział w Spisie Powszechnym?
W 2021 roku podstawową formą wzięcia udziału w Spisie Powszechnym jest internetowy samospis.
Wystarczy wypełnić formularz znajdujący się na stronie Narodowy Spis Powszechny 2021. Aby się zalogować, należy skorzystać z jednej z 3 opcji:
- posiadać profil zaufany,
- użyć aplikacji swojego banku,
- podać PESEL i odpowiedzieć na pytanie weryfikacyjne.
Obywatele, którzy nie mają dostępu do Internetu, mogą spisać się telefonicznie pod numerem 22 279 99 99.Organizatorzy rekomendują jednak samospis internetowy. Telefoniczna forma powinna być ostatecznością.
Do osób, które nie spiszą się samodzielnie, zadzwonią rachmistrzowie.
Uwaga: pamiętaj, żeby sprawdzić, czy rozmawiasz z prawdziwym rachmistrzem. W tym celu skontaktuj się z infolinią Głównego Urzędu Statystycznego (22 279 99 99) lub skorzystaj ze specjalnego formularza. Warto pamiętać również, że rachmistrzowie dzwonią z numeru 22 828 88 88.
Jakie są pytania w Spisie Powszechnym?
Informacje, które podajemy w formularzu, podzielono na 9 grup:
- dane osobowe (imię, drugie imię, nazwisko, PESEL, płeć, data urodzenia),
- ustalenie miejsca zamieszkania,
- osoby w mieszkaniu,
- osoby przebywające za granicą,
- relacje rodzinne,
- kwestionariusz mieszkania,
- kwestionariusz osobowy,
- kwestionariusz osobowy emigranta krótkookresowego,
- kwestionariusz osobowy emigranta długookresowego.
Szczegółowe omówienie każdej z grup znajduje się na stronie rządowej.
Na niektóre pytania (np. te związane z wiarą lub chorobami) możemy odmówić udzielenia odpowiedzi.
Ile trwa wypełnienie formularza do Spisu Powszechnego?
Wypełnienie formularza może potrwać nawet kilkadziesiąt minut. Na szczęście możesz podzielić spis na części, tj. dokończyć internetowy samospis w ciągu 14 dni od jego rozpoczęcia (od pierwszego zalogowania).
Dostępne są instrukcje do samospisu w trzech językach poza polskim: w angielski, rosyjskim i ukraińskim.
W razie pytań dotyczących Spisu Powszechnego uruchomiono linię telefoniczną: +48 22 279 99 99.
Źródło: gov.pl