Hipoteka stanowi formę zabezpieczenia wierzytelności. Ustanawiana jest na nieruchomości poprzez dokonanie wpisu do księgi wieczystej. Czynności tej możemy dokonać osobiście, składając wniosek do działu ksiąg wieczystych przy sądzie rejonowym, powierzyć to bankowi lub dokonać ustanowienia hipoteki poprzez akt notarialny sporządzony przez notariusza. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, na czym to polega.
Hipoteka – zabezpieczenie wierzytelności
Jedną z najbardziej skutecznych form zabezpieczenia wierzytelności stosowaną przez banki jest hipoteka. To ograniczone prawo do nieruchomości, którym można obciążyć całą nieruchomość lub jej część ułamkową. Ustanowienie hipoteki może dotyczyć również spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lokalu użytkowego, do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej czy też użytkowania wieczystego. Wierzyciel hipoteczny – najczęściej bank – będzie dochodził zaspokojenia z nieruchomości, jeśli należność, na przykład kredyt hipoteczny, nie zostanie spłacona. W takiej sytuacji właściciel nieruchomości określany jest mianem dłużnika hipotecznego.
Obecnie ustanowienie hipoteki wykonywane jest na potrzeby kredytów bankowych udzielanych długoterminowo. Mowa wówczas o hipotece umownej ustanawianej za zgodą kredytobiorcy. Bank jest właścicielem nieruchomości do momentu spłacenia całości zobowiązania. Z hipoteką przymusową mamy do czynienia wtedy, gdy ustanowienie hipoteki odbywa się w wyniku postanowienia sądu o udzieleniu zabezpieczenia, postanowienia prokuratora czy tytułu wykonawczego. Spłacenie długu prowadzi do wygaśnięcia hipoteki. Po złożeniu całej kwoty konieczne jest wystosowanie wniosku o usunięcie wpisu o hipotece z księgi wieczystej. Brak spłaty zadłużenia powoduje wszczęcie sądowego postępowania egzekucyjnego wobec dłużnika. Nie ma on możliwości samodzielnej sprzedaży nieruchomości obciążonej hipoteką, a w całej procedurze uczestniczy też wierzyciel.
Ustanowienie hipoteki na nieruchomości
Hipoteka stanowi formę zabezpieczenia kredytu bankowego, dlatego też pierwszym krokiem do jej ustanowienia jest wizyta w banku. Powinniśmy udać się do niego z odpisem z księgi wieczystej, warto pomyśleć też o sporządzonym przez rzeczoznawcę operatem szacunkowym. Te są podstawą do udzielenia pożyczki pod zastaw nieruchomości. Ustalona zostaje wartość rynkowa nieruchomości, a od niej zależą warunki kredytu. Drugim czynnikiem mającym wpływ będzie nasza zdolność kredytowa. Zawarta w ten sposób umowa kredytowa powinna zawierać wszystkie dane hipoteki, wysokości zadłużenia i rat kredytowych wraz z terminami spłaty oraz wszelkimi innymi informacjami. Właściciel nieruchomości musi wypełnić również oświadczenie o ustanowieniu hipoteki podpisane w obecności pracownika banku. Bank wykorzysta je do sporządzenia oświadczenia bankowego podpisanego przez dwóch pracowników i opatrzonego pieczęcią bankową. Dokument w takiej formie może zastąpić akt notarialny.
Pamiętać należy przy tym, że tylko hipoteka ustanawiana na potrzeby kredytu hipotecznego nie wymaga tej formy. W każdym innym przypadku oświadczenie ustanawiające musi zostać sporządzone w kancelarii notarialnej, a również cała umowa może mieć postać aktu notarialnego. Biuro notarialne, takie jakie prowadzi Notariusz Teresa Lewińska, może ponadto pośredniczyć między właścicielem nieruchomości a wydziałem wieczystoksięgowym w sądzie rejonowym. Do niego należy złożyć odpowiedni wniosek o dokonanie do księgi wieczystej wpisu o ustanowieniu hipoteki.