Zgodnie z polskim prawem zwłoki czy też prochy osoby zmarłej muszą zostać pochowane w przeznaczonym do tego miejscu, a więc na cmentarzu komunalnym lub wyznaniowym. Chociaż w polskiej tradycji dominują ceremonie pogrzebowe zgodne z obrządkami chrześcijańskimi, coraz popularniejsze stają się pogrzeby wyznaniowe, a także pogrzeby świeckie. Z oczywistych względów ostatnia opcja wybierana jest głównie przez osoby niewierzące. Jak wygląda taka ceremonia?
Pogrzeb świecki a formalności
Tak naprawdę formalności związane z organizacją pogrzebu świeckiego są podobne do tych jak w przypadku organizacji pogrzebu tradycyjnego. Zgodnie z prawem zmarłego nie można pochować przed upływem 24h od chwili zgonu. Wyjątkiem jest zgon w wyniku chorób zakaźnych. Przepisy wskazują również, że to najbliższa rodzina zmarłego (przede wszystkim małżonek, krewni wstępni i zstępni) decyduje o tym, w jakim charakterze zostanie przeprowadzony pochówek. Zdarza się też, że zmarły pozostawia testament, w którym opisuje swoje życzenia dotyczące ceremonii pogrzebowej. Natomiast rodzina najczęściej organizuje pogrzeb świecki w sytuacji, gdy zmarły był zdeklarowanym ateistą lub agnostykiem.
Jeśli chodzi o formalności związane z pochówkiem na cmentarzu, te trzeba załatwić w administracji konkretnej nekropolii. Ponadto konieczne jest dostarczenie do zarządcy cmentarza podstawowych dokumentów dotyczących zmarłego.
Rola mistrza ceremonii
Jak nietrudno się domyślić w ceremoniale świeckim nie zostaje przeprowadzona msza święta, uroczystość pozbawiona jest symboli i innych obrządków religijnych, a także nie prowadzi jej ksiądz ani duchowny innego wyznania. Rolę osoby prowadzącej ostatnie pożegnanie oraz czuwającej nad jego przebiegiem przejmuje mistrz ceremonii. To odpowiednio przygotowane osoby, które po konsultacji z bliskimi zmarłego przygotowują scenariusz uroczystości i dbają o jej odpowiednią atmosferę. Zadaniem mistrza ceremonii jest zazwyczaj także wygłoszenie mowy pogrzebowej, w której oddaje hołd zmarłemu i jego życiu. Dzięki temu rodzina nie musi martwić się samodzielną organizacją oraz prowadzeniem pogrzebu.
Jak przebiega pogrzeb świecki?
Biorąc pod uwagę, że pogrzeb świecki nie przebiega według sztywnych schematów tak jak w przypadku ceremonii wyznaniowych, uroczystość ta może wyglądać różnie. Wszystko zależy od indywidualnych życzeń rodziny, a nawet samego zmarłego, które zostaną przekazane pracownikom miejsc takich jak Zakład pogrzebowy Witwicka. Zazwyczaj w pierwszej kolejności odbywa się ceremonia pożegnalna, podczas której mistrz ceremonii, po rozmowach z rodziną, opowiada o zmarłym – jakim był człowiekiem i jak wyglądało jego życie, oraz przytacza związane z nim wspomnienia. Bardzo często dopełnieniem jest oprawa muzyczna czy recytacja poezji. Natomiast drugi i ostatni etap pogrzebu to pochówek i oficjalne zakończenie ceremonii.