ADHD to powszechnie znany skrót, który określa zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. To zaburzenie, które najczęściej objawia się we wczesnym dzieciństwie i obejmuje przede wszystkim nadmierną ruchliwość i impulsywność, a także zaburzenia koncentracji. Objawów tych nie należy lekceważyć, ponieważ postępujące problemy mogą uniemożliwiać prawidłowy rozwój dziecka.
Objawy i diagnozowanie ADHD
Tak jak w przypadku wielu innych zaburzeń, w przypadku ADHD możemy mówić o zespole oznak, które są kojarzone z tym właśnie problemem. Symptomy, które powinny wzbudzić zaniepokojenie rodziców, obejmują:
- zaburzenia uwagi i koncentracji (trudności w skupieniu uwagi i słuchaniu, roztargnienie, zapominalstwo, błędy popełniane z powodu rozkojarzenia, brak umiejętności koncentracji na rzeczach, które nie interesują dziecka, gubienie przedmiotów, unikanie czynności wymagających zaangażowania);
- impulsywność (brak cierpliwości, podejmowanie ryzykownych działań, skupianie na sobie uwagi, wyrażanie emocji i myśli bez zastanowienia);
- nadmierna ruchliwość (nieustanny ruch – czasem bezcelowy, trudności w kontynuowaniu rozpoczętego zdania, brak umiejętności dostosowania zachowania do sytuacji, brak umiejętności zachowania ciszy podczas zabawy).
U każdego dziecka objawy te pojawiać się będą z innym nasileniem, ale nawet drobne zaburzenia wymagają sięgnięcia po pomoc specjalistów. W diagnozowanie i późniejszą terapię ADHD włączeni muszą być zarówno dziecko i jego rodzina, jak i specjaliści z różnych dziedzin: psychiatra dziecięcy i psycholog, pediatra, a czasem też neurolog dziecięcy. Podstawę do postawienia diagnozy stanowi wnikliwy wywiad z rodzicami dziecka, podczas którego padają pytania dotyczące funkcjonowania dziecka w domu, szkole i wśród rówieśników. Niekiedy potrzebna jest pisemna opinia wystawiona przez pedagoga szkolnego lub nauczyciela.
Terapia ADHD – nie tylko dziecko
W leczenie ADHD zaangażowana musi być cała rodzina dziecka. Rodzice i jego najbliższe otoczenie muszą mieć świadomość występujących problemów i ich przyczyn oraz możliwych sposobów radzenia sobie z nimi. Udział w leczeniu powinien brać również psychiatra, na przykład taki jak Dariusz Rudziński. Przy wyborze specjalisty, który prowadzić będzie terapię naszego dziecka, należy zwrócić uwagę, czy ADHD leży w zakresie problemów, jakimi dany gabinet psychiatryczny się zajmuje. Plan leczenia ustalany jest indywidualnie i dostosowywany do potrzeb małego pacjenta. Może ono obejmować działania takie jak:
- psychoterapia;
- terapia w grupie rówieśniczej;
- zajęcia psychoedukacyjne dla rodziców;
- terapia rodzinna;
- leczenie farmakologiczne.
Pamiętać należy przy tym, że ADHD nie można w pełni wyleczyć. Terapia ma na celu zminimalizować objawy tak, aby nie upośledzały one funkcjonowania dziecka. Ważne jest tu między innymi ograniczenie bodźców, które mogą powodować rozproszenie uwagi.