Celiakia określana jest  również mianem glutenozależnej choroby trzewnej lub nietolerancji glutenu. To choroba, która może ujawnić się w każdym wieku. Ma podłoże immunologiczne i pojawia się u osób z predyspozycjami genetycznymi – u kobiet dwa razy częściej niż u mężczyzn. Bardziej narażone na nią są osoby cierpiące na cukrzycę typu 1, autoimmunologiczne choroby wątroby i tarczycy, a także zespoły Downa oraz Turnera.

Objawy i diagnostyka

W wielu przypadkach celiakia przebiega bezobjawowo. Istnieją jednak oznaki, które wskazują na obecność tej choroby w organizmie, ale mogą być różne w zależności od momentu jej ujawnienia. Osobną grupę stanowią symptomy związane z układem pokarmowym, w tym przewlekła biegunka, ból brzucha, niedożywienie czy też zmniejszenie masy ciała, afty jamy ustnej, wymioty, objawy zespołu jelita drażliwego, niekiedy zaparcia, a także stłuczeniowe zapalenie wątroby. Poza tym na nietolerancję glukozy wskazywać będą:

  • opryszczkowe zapalenie skóry,

  • objawy niedokrwistości,

  • opóźnienie dojrzewania płciowego.

Schorzeniu towarzyszyć mogą ponadto padaczka, depresja, migrena, zaburzenia koordynacji ruchowej, osłabienie mięśniowe czy nadmierny skurcz mięśni. Diagnostyka oparta jest na badaniu histopatologicznym. Ponadto przeprowadza się także testy laboratoryjne, serologiczne oraz genetyczne. Podstawę leczenia celiakii stanowi dieta bezglutenowa stosowana przez chorego przez całe życie. Poprawę stanu zdrowia można przy tym zauważyć już po upływie około dwóch tygodni od jej rozpoczęcia.

Dieta bezglutenowa

Jak wskazuje nazwa, jej głównym celem będzie wyeliminowanie z jadłospisu produktów zawierających gluten. Na tej liście znajdą się między innymi pszenica i orkisz, jęczmień, żyto, owies, pieczywo wypiekane z mąk tych zbóż, makarony, kasza jęczmienna, pęczak oraz manna, płatki owsiane, a także wszelkie słodycze zawierające artykuły z glutenem. W ułożeniu zrównoważonego planu dietetycznego, dostosowanego do naszych potrzeb żywieniowych, a jednocześnie spełniającego wymagania diety w chorobie, jaką jest celiakia, pomóc nam powinien wykwalifikowany dietetyk kliniczny, taki jak Aneta Strelau z gabinetu Strelmedica Co zatem może się w nim znaleźć? Wbrew pozorom możliwości jest wiele, w tym:

  • kukurydza i skrobia kukurydziana,

  • ryż biały oraz brązowy,

  • ziemniaki i mąka ziemniaczana,

  • rośliny strączkowe (soja, soczewica, fasola, groch),

  • proso i kasza jaglana z prosa,

  • tapioka oraz skrobia z tapioki,

  • orzechy,

  • nieprzetworzone mięso i ryby,

  • jaja,

  • owoce oraz warzywa,

  • nabiał (mleko, kefir, maślanka, jogurt naturalny, ser biały i żółty, śmietana),

  • tłuszcze (masło, margaryna, smalec, olej roślinny, oliwa z oliwek).

Wiele produktów dostępnych sklepach zawiera śladowe ilości glutenu, dlatego przed zakupem należy dokładnie przeczytać informacje zawarte na etykietach.

Do dietetyka nie tylko z celiakią

Celiakia nie jest jedyną chorobą, która wymaga wizyty u dietetyka. Warto pamiętać, że zdrowa i zbilansowana dieta może być pomocna przy wielu innych schorzeniach, ale także pomoże nam utrzymać nasz w organizm w dobrej formie i w pełnym zdrowiu. Wspomniany wcześniej gabinet Strelmedica oferuje konsultacje dietetyczne, zarówno stacjonarne, jak i online. Dodatkowo wśród jego usług znaleźć można plany dietetyczne dla par oraz indywidualne.