Oddech towarzyszy nam przez całe życie, a jego właściwe funkcjonowanie jest kluczowe dla naszego zdrowia. Wielu lekarzy i specjalistów zwraca szczególną uwagę na badanie oddechu, aby ocenić stan zdrowia pacjenta. Jednym z zaawansowanych badań, które pozwala poznać kondycję układu oddechowego, jest spirometria. W artykule przyjrzymy się bliżej temu badaniu, jego celowi oraz przeznaczeniu, a także opowiemy o tym, jak przebiega i na co należy uważać podczas jego wykonywania.
Spirometria – co to takiego?
Spirometria to nieinwazyjne badanie czynnościowe płuc, które polega na pomiarze objętości i szybkości przepływu powietrza w drogach oddechowych. Dzięki temu badaniu możliwe jest określenie zdolności płuc do wymiany gazowej oraz wykrycie ewentualnych zaburzeń w ich funkcjonowaniu. Spirometria jest często stosowana w diagnostyce chorób układu oddechowego, takich jak astma czy przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), ale również może być pomocna w monitorowaniu efektów terapii czy ocenie ryzyka zawodowego dla pracowników narażonych na szkodliwe czynniki środowiskowe.
Wskazania do spirometrii
Spirometria jest zalecana w różnych sytuacjach, zarówno diagnostycznych, jak i kontrolnych. Oto niektóre z nich:
Diagnostyka chorób układu oddechowego – spirometrię wykonuje się w celu potwierdzenia lub wykluczenia astmy, POChP, zwłóknienia płuc czy innych chorób płuc.
Monitorowanie terapii – badanie pozwala ocenić skuteczność leczenia chorób układu oddechowego i dostosować dawkowanie leków.
Ocena ryzyka zawodowego – spirometria jest wykonywana w celu oceny zdolności pacjenta do pracy w określonych warunkach, zwłaszcza gdy występuje narażenie na szkodliwe substancje czy czynniki wpływające na układ oddechowy.
Przesiewowe badanie populacyjne – badanie może być również stosowane w celu wykrycia zaburzeń funkcji płuc u osób narażonych na rozwój chorób układu oddechowego, np. palaczy czy osób mieszkających w zanieczyszczonym środowisku.
Jak przebiega badanie spirometryczne?
Spirometria jest łatwym i bezbolesnym badaniem, które trwa zwykle kilka minut i przeprowadza się ją w placówkach, które posiadają pracownie diagnostyczne wyposażone w odpowiedni sprzęt. Jedną z nich jest Nasza Przychodnia, znajdująca się w Częstochowie. Przed rozpoczęciem badania pacjent musi usiąść wygodnie na krześle, a technik wykonujący badanie zakłada na twarz ustnik, przez który pacjent będzie oddychać. Pacjent zostaje poproszony o wzięcie jak najgłębszego oddechu i następnie silne i szybkie wydalenie powietrza na zewnątrz. Procedura ta jest powtarzana kilka razy, aby uzyskać wiarygodne wyniki.
Warto zaznaczyć, że przed badaniem pacjent powinien unikać intensywnego wysiłku fizycznego, a także palenia tytoniu czy spożywania dużych posiłków. W przypadku przyjmowania leków oddziałujących na układ oddechowy, konieczna może być konsultacja z lekarzem w celu ustalenia ewentualnej modyfikacji dawkowania przed spirometrią.
Czy spirometria jest bezpieczna?
Spirometria jest uważana za bezpieczne badanie, jednak w niektórych przypadkach mogą wystąpić krótkotrwałe zawroty głowy czy kaszel spowodowany głębokimi oddechami. Należy poinformować technika wykonującego badanie o wszelkich dolegliwościach lub schorzeniach, które mogą wpłynąć na jego przebieg. Pomimo niewielkiego ryzyka powikłań, spirometria jest bardzo wartościowym narzędziem diagnostycznym, które pozwala na wczesne wykrycie chorób układu oddechowego oraz monitorowanie postępów w terapii.
