Podczas wykonywania większości codziennych czynności wykorzystujemy górne kończyny. Dlatego ich utrata wiąże się z dużą zmianą w naszym życiu. Jednymi z najczęstszych przyczyn amputacji są wypadki, urazy oraz wrodzone ubytki lub choroby. W przywróceniu sprawności ruchowej pomaga protetyka i jej nowoczesne rozwiązania poprawiające komfort i swobodę ruchu. Wśród nich wyróżniamy protezy mechaniczne, kosmetyczne, mioelektryczne i hybrydowe.
Kilka słów o rodzajach protez
Zadaniem kosmetycznej protezy kończyny górnej jest odzwierciedlenie wyglądu kończyny, która została utracona. Dlatego ważne jest, aby wyglądała ona jak najbardziej naturalnie. W tym przypadku wykorzystuje się zazwyczaj rękawice i dłonie z gotowych modeli. Chociaż można wykorzystać je podczas drobnych czynności, to ich głównym zadaniem jest zamaskowanie utraconej kończyny górnej. Dlatego też jej możliwości funkcjonalne są ograniczone, a większe znaczenie ma efekt wizualny.
Mechaniczna proteza kończyny górnej posiada zakończenie w postaci chwytnej dłoni, która sterowana jest dzięki linkowemu zawieszeniu. Połączenie jej z wyżej położonymi mięśniami daje możliwość kontrolowania funkcji protezy dzięki skurczom i rozkurczom mięśniowym. Chociaż nie jest ona w stanie w pełni zastąpić naturalnej kończyny, to realizuje jej pewne funkcje, co jednak wiąże się z odczuwaniem większego wysiłku fizycznego, niż ten wkładany przez osobę w pełni sprawną.
Ruch protezy mioelektrycznej, chociaż jest ona podłączona do mięśni, wspomagany jest przez silniki. Tym samym daje duże możliwości jej użytkownikowi, który nie musi wkładać w ruch wiele siły. Jest jednak znacznie cięższa, a jej minusem jest wysoka cena, która wynika z faktu, że proteza mioelektryczna jest aktualnie jedną z najbardziej zaawansowanych.
Produkcją wszystkich wymienionych rodzajów zajmuje się olsztyńska firma Orton, specjalizująca się w wykonawstwie protez. Wszystkie wytworzone w niej protezy objęte są gwarancją. W ich ofercie znajdziemy również protezy hybrydowe, które łączą w sobie dwie różne technologie. Tym samym nawet gdy otwieranie i zamykanie ręki wywoływane jest na skutek miosygnałów wynikających z działania prądu elektrycznego, jej zginanie i prostowanie może być uruchamiane przez ciało przy wykorzystaniu uprzęży.
Jak dobierana jest proteza?
Proteza dopasowana do danego pacjenta musi być przede wszystkim odpowiedzią na jego indywidualne potrzeby i oczekiwania. Pod uwagę należy wziąć więc jego wiek, przyczyny amputacji oraz stan zdrowia czy wydolność kikuta. Nie bez znaczenia jest też poziom jego aktywności i przeznaczenie protezy. Wszystkie te aspekty oceniane są po wygojeniu kikuta. Wówczas fizjoterapeuta lub technik ortopeda rozpoznaje potrzeby, a także możliwości przyszłego użytkownika protezy. Odpowiednio dobrana i dopasowana proteza, a także nowoczesne rozwiązania pojawiające się w protetyce umożliwiają coraz aktywniejsze życie.