Pierwszym etapem każdego procesu karnego jest tak zwane postępowanie przygotowawcze, które prowadzone jest najczęściej przez organy policji, a następnie przez prokuratora. Zależy to od złożoności i trudności sprawy, a także od rodzaju domniemanego przestępstwa. Niezależnie jednak od okoliczności w postępowaniu przygotowawczym zatrzymanej osobie przysługuje pomoc adwokacka.
Cel postępowania przygotowawczego
Podstawowym celem postępowania przygotowawczego jest ustalenie, czy w danym przypadku został popełniony czyn zabroniony. Policja oraz prokuratura, czy inne organy ścigania, mają zatem obowiązek wskazać, czy wspomniany czyn wypełnia własności dla określonego typu przestępstwa. Dopiero wtedy można bowiem stwierdzić, czy stanowi on przestępstwo, w tym czy jest to przypadek czynu bezprawnego, zawinionego oraz społecznie szkodliwego.
Do kolejnych funkcji postępowania przygotowawczego zalicza się konieczność zebrania i zabezpieczenia danych dowodowych, a także ustalenie okoliczności sprawy, wraz z listą osób pokrzywdzonych oraz świadków. Warto zatem wiedzieć, że postępowanie przygotowawcze, nie jest jeszcze zaliczane do działań sądowych, ale to jego zakończenie pozwala na przygotowanie aktu oskarżenia. Na etapie postępowania przygotowawczego sprawca/lub domniemany sprawca może być zatem przesłuchiwany, a także aresztowany. Przysługuje mu przy tym prawnie pełna pomoc adwokacka.
Pomoc adwokacka przy postępowaniu przygotowawczym
Już na początku postępowania przygotowawczego, o ile domniemany sprawca został określony i ujęty, dochodzi do postawienia zarzutów, co rodzi odpowiednie konsekwencje prawne, między innymi zastosowanie środków zapobiegawczych. Z obrońcą zatrzymana osoba ma zatem prawo mieć kontakt właśnie od momentu przedstawienia zarzutów. W przypadku odpowiadania z wolnej stopy, kontakt ten jest jednak nieograniczony. Istotne jest także to, że aresztowany tymczasowo ma prawo widywać się ze swoim obrońcą na osobności lub też korespondencyjnie, o ile prokurator nie zarządzi inaczej. Tak dzieje się jednak przy sprawach bardzo zawiłych i przy cięższych przestępstwach.
Jeśli chodzi o pomoc adwokacką w postępowaniu przygotowawczym jest ona bardzo szeroka i wielokrotnie prowadzi do oczyszczenia aresztowanego ze stawianych mu zarzutów. Adwokaci już na tym etapie przygotowują się do procesu sądowego, rozpatrując wiele scenariuszy i strategii działania. Obrońca pomaga również w szeroko pojętym regulowaniu kwestii związanych z poręczeniami majątkowymi, nakazami przeszukiwania nieruchomości, zakazu opuszczania kraju, czy przebywania w areszcie. Adwokat zajmie się również sprawami dotyczącymi kontaktu z bliskimi oraz pomocy medycznej. Pamiętać przy tym należy to, że nie każda kancelaria zajmuje się prawem karnym. Takich spraw podejmuje się m.in. mecenas Dariusz Sięka, udzielając pomocy przy przestępstwach przeciwko życiu i zdrowiu, bezpieczeństwu w komunikacji, bezpieczeństwu powszechnemu, rodzinie i opiece, czci i nietykalności cielesnej, a nawet obrotowi gospodarczemu oraz przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi.
