Depresja to jedna z najczęściej występujących chorób na świecie. Dotyka osoby w każdym wieku, w tym także młodzież i dzieci. Nieleczona może przynieść tragiczne skutki. Nigdy nie można więc bagatelizować jej objawów. Należy jednak pamiętać, że smutek i złe samopoczucie to naturalna reakcja organizmu i od czasu do czasu doświadcza ich każdy. Zatem jak rozpoznać depresję? Jakie są jej objawy i kiedy niezbędna będzie pomoc specjalisty?

Depresja czy złe samopoczucie?

Depresja charakteryzuje się długotrwałym obniżeniem nastroju i zahamowaniem aktywności psychicznej. Należy odróżnić ją od złego samopoczucia, którego czasami doświadcza każdy z nas. Depresja to też nie tylko smutek, który może wynikać z trudnych sytuacji, takich jak utrata pracy czy rozstanie z bliską osobą. Jest to stan o wiele głębszy i poważniejszy.

Jak rozpoznać depresję? Choroba ta różni się od złego samopoczucia i smutku tym, że zakłóca codzienne życie, prowadzi do utraty zainteresowań i całkowicie odbiera radość z życia. Nie pozwala normalnie funkcjonować i sprawia trudności w wykonaniu nawet najbardziej podstawowych czynności. Osoby chore na depresję często mają problem ze wstaniem z łóżka i chociażby umyciem zębów. Ogarnia je poczucie bezsilności i beznadziejności, a ich każdy dzień wydaje się taki sam, jak poprzedni.

Smutek czy tzw. ,,dołek’’ spowodowany problemami, czy stresującą sytuacją trwa zazwyczaj maksymalnie do kilku dni. Z czasem stan przygnębienia mija i człowiek odzyskuje dobre samopoczucie. Depresja zaś trwa nieprzerwanie przez dłuższy czas (minimum dwa tygodnie) i objawia się nieprzerwanym złym samopoczuciem psychicznym. Osoba, która ma same pesymistyczne myśli i stan ten się nie zmienia, powinna zasięgnąć porady specjalisty np. psychoterapeuty lub psychologa. Nieleczona depresja objawia się bowiem utratą sensu życia i może prowadzić do myśli czy nawet prób samobójczych.

Jakie są objawy depresji?

Należy pamiętać, że zawsze ostateczną diagnozę może postawić jedynie lekarz. Istnieje jednak lista objawów, na podstawie których rozpoznaje się depresję. Szczególną uwagę należy zwrócić, gdy występują one każdego dnia przez co najmniej dwa tygodnie. Najważniejsze objawy depresji to:

  • ciągłe złe samopoczucie,

  • brak przyjemności z tego, co wcześniej sprawiało radość,

  • nieustanne zmęczenie, brak energii,

  • zaburzenia snu, bezsenność mimo odczuwania zmęczenia,

  • pesymistyczne myśli, brak sensu życia, poczucie bezsilności i beznadziejności,

  • zaburzenia pamięci, zapominanie słów,

  • trudności z koncentracją,

  • niskie poczucie własnej wartości,

  • poczucie winy,

  • lęk i niepokój,

  • myśli samobójcze, próby odebrania sobie życia.

Osoba chora na depresję przyjmuje bierną postawę, czuje, że jest w sytuacji bez wyjścia i że nie ma rozwiązania jej problemów, co właśnie może powodować tragiczne skutki. Charakterystyczne zachowanie chorego to także:

  • niechęć do wychodzenia z domu i spotkań towarzyskich,

  • zaniedbywanie swojego wyglądu, niedbanie o ciało i o swoje podstawowe potrzeby,

  • utrata zainteresowań,

  • głodzenie się,

  • problemy z podejmowaniem decyzji, nawet tych z pozoru najprostszych,

  • ciągłe analizowanie swoich problemów i trudnej sytuacji życiowej.

Depresja wpływa nie tylko na nasze samopoczucie psychiczne i zachowanie, ale także na cały organizm i ciało. Oto główne objawy somatyczne depresji:

  • zaburzenia cyklu menstruacyjnego u kobiet,

  • bóle żołądkowo-jelitowe,

  • bóle głowy,

  • bóle pleców,

  • nudności i wymioty,

  • kołatanie serca,

  • zaburzenia apetytu,

  • spadek lub wzrost wagi,

  • spadek libido,

  • osłabienie układu immunologicznego.

Jak leczyć depresję?

Depresja to choroba przewlekła, która ma tendencje do nawrotów. Wymaga więc profesjonalnej i indywidualnie dobranej terapii. Jej leczenie odbywa się głównie za pomocą psychoterapii (indywidualnej lub rzadziej grupowej) oraz za pomocą środków farmakologicznych. Psychoterapia może być krótkoterminowa (np. trzymiesięczna) lub długoterminowa (np. roczna, dwuletnia). Leki antydepresyjne może przepisywać jedynie lekarz psychiatra. Nie zawsze są one jednak koniecznością. Sposób leczenia zawsze zależy od konkretnego przypadku, sytuacji życiowej i stopnia nasilenia problemu.

Leczenie psychoterapeutyczne lub farmakologiczne warto uzupełnić innymi metodami, które opierają się na różnych ćwiczeniach oraz stylu życia. Pomóc w walce z depresją mogą m.in.:

  • techniki relaksacyjne – świadomy oddech, medytacja, mindfulness, trening autogenny Schultza, trening Jacobsona, wizualizacja, muzykoterapia itd.,

  • ruch i aktywność fizyczna,

  • uczestnictwo w warsztatach rozwojowych i terapeutycznych,

  • trening mózgu – rozwiązywanie łamigłówek, krzyżówek (lewa półkula) oraz prace kreatywne, manualne, malowanie, kolorowanki antystresowe itd. (prawa półkula),

  • kontakt z ludźmi – spotkania i rozmowy z bliskimi nam osobami, które nas motywują, są inspiracją,

  • aktywne spędzanie wolnego czasu – wyjścia do kina, teatru czy na koncert,

  • zdrowa dieta – jedzenie owoców, warzyw, ograniczenie niezdrowego jedzenia typu fast food, unikanie picia kawy, zrezygnowanie z picia alkoholu i palenia papierosów.

Dowiedz się też jak pomóc osobie z depresją.