Każda konserwacja zabytku, a także jego rekonstrukcja lub renowacja są poprzedzone badaniami konserwatorskimi, prowadzone m.in. przez firmę Archikon Konserwacja Zabytków. Jest to pierwszy i bardzo ważny etap pracy, ponieważ pozwala przygotować metody i technologię przywracania danego obiektu lub dzieła sztuki do stanu świetności. Istotny przy tym jest kontekst społeczno-kulturowy oraz działanie według norm krajowych. Te wyznaczone są w rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Co jeszcze warto wiedzieć?

Czym są badania konserwatorskie?

Według dziedzinowych definicji badania konserwatorskie uznawane są za działania prowadzące do rozpoznania historii i funkcji danego zabytku wraz z ustaleniem użytych do jego wykonania materiałów. Określana jest także stosowana technologia tworzenia i zachowany stan obiektu architektonicznego/dzieła sztuki.

Wnikliwe badania konserwatorskie są również ważne dla opracowania diagnozy, projektu oraz programu prac konserwatorskich. Każdorazowo istotna jest tworzona dokumentacja. Składa się ona z wielu elementów opisowych, technicznych, obliczeniowych, fotograficznych, wizualizacyjnych itp. Standardowe opracowanie zawiera:

  • określony zarys historii i opis ogólny obiektu,

  • jego stan zachowania,

  • założenia i główne cele konserwatorskie,

  • podstawy do sformułowania wniosków i wytycznych konserwatorskich,

  • wnioski i wytyczne konserwatorskie,

Nie można zapominać o szczegółowym programie prac konserwatorskich i renowacyjnych oraz załącznikach: dokumentach stanu prawnego obiektu, rozpoznaniu archeologicznym, ekspertyzie architektonicznej itp.

Z czego składają się badania konserwatorskie?

Badania konserwatorskie mogą być bardzo różne i dostosowane do rodzaju zabytku oraz jego stanu zachowania. Wyróżnia się zatem m.in.:

  • badania odkrywkowe i stratygraficzne,

  • kwerendy archiwalne,

  • analizy pigmentów,

  • analizy spoiw i składu zapraw,

  • oceny mykologiczne i badania petrograficzne,

  • badania warstw malarskich z wykorzystaniem promieniowania ultrafioletowego (UV), rentgenowskiego (RTG), podczerwieni (IR),

Wymienione działania można podzielić między innymi na badania wizualne i laboratoryjne, a także archiwalne. Nie tylko zatem pobierane są próbki czy wykonywane naszlify, ale również istotne jest analizowanie archiwalnych fotografii, planów, projektów, szkiców oraz innej dostępnej dokumentacji.

Jest to żmudne zadanie, które należy powierzyć tylko uprawnionym konserwatorom. Takim jest Andrzej Lipiński, prowadzący firmę Archikon Konserwacja Zabytków. To przedsiębiorstwo działa w branży konserwacji i renowacji zabytkowych dzieł sztuki od 2003 roku. Jego usługi obejmują przede wszystkim ołtarze, polichromie oraz rzeźbiarstwo. Archikon zatrudnia wysoko wykwalifikowanych konserwatorów, którzy dzięki swojemu doświadczeniu zdobyli uznanie wśród wielu klientów. Gwarantuje najwyższą jakość usług, dokładność i rzetelność. Wizytówką działalności firmy są konkurencyjne ceny i krótkie terminy realizacji zleceń.

Dlaczego badania konserwatorskie są tak ważne?

Badania konserwatorskie są bardzo ważne przede wszystkim dla wiernego odtworzenia stanu pierwotnego zabytku. Wyznaczane są dzięki temu technologie, które podwyższą żywotność obiektu, minimalizując ryzyko różnego rodzaju uszkodzeń. Badanie konserwatorskie zapewnia zatem prawidłowe rozpoznanie zabytku oraz właściwe zaplanowanie prac rekonstrukcyjnych, renowacyjnych, konserwatorskich czy restauracyjnych.

Warto wiedzieć, że badania konserwatorskie dotyczą zarówno elewacji, detali architektonicznych, elementów drewnianych, jak i ceglanych obiektów zabytkowych. Przeprowadza się je także przy planach odnowy cennej ceramiki, szkła, przedmiotów rzemiosła artystycznego i rzeźbiarskiego. Nie tylko zatem są one ważne przy zabytkowych budowlach, ale także przy szeroko pojętych dziełach sztuki.