Już od wieków kruszywa naturalne są podstawowym surowcem budowlanym stosowanym przez człowieka. Przy dynamicznie rosnącej populacji ludności potrzebujemy ciągle nowych budynków mieszkalnych, biurowców, fabryk, autostrad i pozostałej infrastruktury budowlanej. Popyt na żwir, piasek, czy tłuczeń drogowy wciąż więc rośnie. Jakie są rodzaje kruszywa i do czego ich używamy? Odpowiadamy na te pytania, bazując na doświadczeniach firmy PHU Beata Kawczyńska.
Co to są kruszywa naturalne?
Kruszywa pochodzenia mineralnego powstają w sposób naturalny, w wyniku erozji skał, albo poprzez mechaniczne rozdrobnienie skał litych takich jak bazalt, granit, dolomit, wapień, piaskowiec itp. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z kruszywem żwirowym, a w drugim z tzw. kruszywem łamanym. Surowce te w przeciwieństwie do kruszyw sztucznych nie są poddawane obróbce termicznej. Jedynym procesem uszlachetniającym jest przesiewanie i płukanie, które służy uzyskaniu odpowiedniej granulacji i pozbyciu się zbędnych pyłów.
Klasyfikacja kruszywa budowlanego
Ze względu na rodzaj surowca skalnego i wielkość ziaren, kruszywa żwirowe dzielą się na:
- piasek (do 2 mm),
- żwir (2–63 mm),
- otoczaki (63–250 mm),
- pospółkę – mieszanina piasku i żwiru (do 63 mm).
Z kolei wśród kruszyw łamanych możemy wymienić:
- kliniec (4-31,5 mm),
- tłuczeń drogowy (31,5-63 mm),
- grys (2-20 mm),
- mieszanki sortowane,
- kamień łamany (63-250 mm),
- niesorty,
- miał (do 4 mm).
Przeznaczenie kruszyw mineralnych
Kruszywa żwirowe i piaskowe zużywane są głównie do produkcji betonu towarowego stosowanego w budownictwie mieszkaniowo-usługowym, przemysłowym oraz w drogownictwie. Najczęściej wykorzystuje się tu żwir i pospółkę, czyli mieszaninę piasku i żwiru.
Jak podkreśla specjalista z firmy PHU Beata Kawczyńska:
Kruszywa łamane znajdują zastosowanie w budownictwie drogowym i kolejowym, a w mniejszym stopniu w kubaturowym. Tłuczeń jest idealny jako surowiec do podbudowy nawierzchni drogowych, stabilizacji gruntów i umacniania rowów odwadniających. Używa się go też jako podsypkę kolejową.
Z grysu powstają warstwy ścieralne, wiążące i wyrównawcze dróg. Kamień łamany ze względu na swoją wielkość nadaje się do budowy umocnień koryt rzek i wałów. Kliniec sprawdza się przy utwardzaniu placów remontowych, naprawie dróg, stabilizacji gruntów podmokłych oraz przy pracach melioracyjnych. Najniższej jakości kruszywa, czyli wszelkie niesorty zagospodarowuje się na podbudowę dróg i placów.