Dach dla wielu ma symboliczne znaczenie. Głównie przez wzgląd na popularny zwrot: dach nad głową, oznaczające poczucie bezpieczeństwa i chronienie. Podczas budowy domu jego postawienie kończy etap zwany przez fachowców stanem surowym. Dzięki niemu też bryła przybiera ostatecznych kształtów, w pełni już przypominając wymarzony dom. Jednym z najważniejszych elementów dachu jest więźba dachowa, czyli drewniana konstrukcja uzależniona od rozpiętości zaprojektowanego dachu, a także od wymiarów budynku. Jakie są jej rodzaje?
Konstrukcja dachowa zwana więźbą, nieodłączenie powiązana jest z kształtem dachu, który wpływa nie tylko na wygląd domu, ale także na późniejsze możliwości zaadaptowania poddasza. Najpopularniejsze typy dachów to: dwuspadowe, inaczej dwupołaciowe, kopertowe (czterospadowe), półszczytowy i coraz bardziej popularny, stosowany w nowoczesnym budownictwie pulpitowy (jednospadowy). Trudność wykonania oraz koszty wzrastają wraz z poziomem skomplikowania typu dachu.
Krokwiowa
Jedną z najpopularniejszych, a także najprostszych konstrukcji dachowych, stosowanych w domach jednorodzinnych jest więźba krokwiowa. W jej przypadku rozpiętość dachu nie może przekroczyć 7 metrów, a nachylenie oscyluje wokół 40°.
Konstrukcja opiera się tylko na murłatach, bez dodatkowych pośrednich elementów, dzięki temu przestrzeń poddasza jest w pełni otwarta. Para krokwi o długości około 4,5 metra połączonych w kaletnicy stanowi podstawowy element nośny konstrukcji. Zarówno krokwie, jak i murłaty ułożone są na stropie lub na ściankach kolankowych.
- mówi Michał Janiszewski, świadczący usługi blacharsko-dekarskie.
Montaż więźby krokwiowej musi zostać bardzo solidnie wykonany, gdyż od tego zależy stabilność i bezpieczeństwo dachu. Mowa tu o mocowaniu krokwi do murłat, a tych do konstrukcji budynku. Tutaj również można wyróżnić więźbę krokwiowo-jętkową. Jętka to poziomy element pomiędzy krokwiami, wzmacniający ją, który eliminuje ryzyko uginania się krokwi pod dużym obciążeniem. Często wykorzystuje się je jako element konstrukcyjny sufitu, jako widoczne belki stropu nadające charakteru wnętrzu.
Płatwiowa
Więźbę płatwiową stosuje się przy rozpiętości dachu powyżej 8 m. Płatwie to równoległe w stosunku do kaletnicy belki, stanowiące oparcie dla krokwi. Dolne znajdują się na stropie lub na ściance kolankowej, pozostałe podpierają słupy, zwane inaczej stolcami. W ten sposób obciążenie przenoszone jest z dachu na strop i częściowo na ściany nośne. Jako element wiązarów najczęściej wykorzystywane są kleszcze, co sprawia, że to jedna z najbardziej uniwersalnych więźb. Znajduje zastosowanie zarówno w dachach płaskich, jak i stromych, jedno- lub dwuspadowych, a rozpiętość może dochodzić do 16 m. Łączy elementy więźby krokwiowo-jętkowej z płatwiową. Konstrukcja płatwiowo-kleszczowa posiada dwa rodzaje wiązarów. Główne składają się z krokwi opartych na płatwiach i parze kleszczy, pośrednie zaś to płatwie ułożone poprzecznie z dodatkowymi mieczami. Krowie w tym przypadku są podporą dla płatew. Kleszcze montuje się po 3 lub 4 parę krokwi. Usługi blacharsko-dekarskie oferowane przez Michała Janiszewskiego pozwolą na dobranie odpowiedniej więźby do dachu i stworzenie mocnej konstrukcji pod pokrycie dachowe.