Założenie firmy i jej wpis do KRS bądź CEIDG nie gwarantują żadnej ochrony prawnej nazwy, logo, logotypu lub innych elementów składowych systemu identyfikacji wizualnej. Zabezpieczenie przed ich przywłaszczeniem daje wyłącznie ich rejestracja jako znaków towarowych w Urzędzie Patentowym. Nie wszystkie jednak oznaczenia podlegają zastrzeżeniu. Jak zatem je zaprojektować, aby spełniało wymogi? I na czym polega ich zgłoszenie?

Czym jest znak towarowy?

Pod tym pojęciem kryje się najczęściej oznaczenie graficzne towaru lub usługi, które sprawia, że da się je odróżnić od produktów konkurencji na rynku. Może on przyjmować różne formy, czyli słowną, graficzną, słowno-graficzną, przestrzenną, dźwiękową. Najczęściej ochronie poddaje się nazwę i logo firmy. Co ważne, aby dane oznaczenie zostało uznane za znak towarowy poddany ochronie prawnej, musi być wykorzystywany komercyjnie – przynosić korzyści finansowe przedsiębiorstwu, a także przyczyniać się do budowania jego wizerunku.

Jak zostało wspomniane na początku, takie oznaczenie musi być oryginalne, mieć tak zwaną zdolność odróżniającą. Stąd też nazwy opisowe, ogólnikowe, które jednoznacznie wskazują na to, czym zajmuje się dana firma, spotkają się z odmową rejestracji w Urzędzie Patentowym. Między innymi Kancelaria Patentowa Bożydara Piotrowskiego w Łodzi prowadzi badania określające szanse na uzyskanie ochrony prawnej zgłaszanego znaku. Skorzystanie z takich usług jest korzystne ze względu na to, że za każdy zgłoszony wniosek trzeba uiścić opłatę, a więc minimalizuje ryzyko dokonania bezcelowych wydatków z firmowego budżetu.

Co jest potrzebne do rejestracji?

Na początek warto przeanalizować właśnie kwestię tego, czy oznaczenie, które ma być poddane ochronie, jest wystarczająco unikatowe. Należy to rozpatrzyć zarówno w kontekście świadczonych usług lub sprzedawanych towarów, jak i poprzez pryzmat innych zarejestrowanych znaków towarowych. Im większe podobieństwo do nich, tym mniejsza szansa na rejestrację – klient nie może być wprowadzany w błąd. Warto pamiętać, że nawet ogólnikowe nazwy firm, jednak opatrzone unikatową formą graficzną, mogą zostać rozpatrzone pozytywnie przez Urząd Patentowy. Pomoc rzecznika patentowego często okazuje się już na tym etapie nieoceniona, ponieważ ma on odpowiednią wiedzę i doświadczenie, aby doradzić klientowi, w jaki sposób zmodyfikować jego oznaczenie, aby pomyślnie przeszło rejestrację.

Również przy składaniu dokumentacji – wniosku – do odpowiedniej jednostki rejestrującej, warto skorzystać z pomocy ekspertów. W zgłoszeniu muszą być zawarte dane zgłaszającego, forma znaku, a także kategoria towarów lub usług według klasyfikacji nicejskiej. Należy także wnieść wymagane opłaty, a ich wysokość zależy od:

  • liczby klas towarowych,

  • formy znaku towarowego,

  • zasięgu terytorialnego ochrony (krajowa, unijna, światowa).

Co daje zastrzeżenie znaku towarowego?

Należy pamiętać, że samo złożenie wniosku nie daje jeszcze ochrony znaku towarowego. Urząd Patentowy sprawdza najpierw, czy zostały dopełnione wszelkie formalności, a następnie weryfikuje, czy dane oznaczenie spełnia wymogi, by zostać zarejestrowane jako znak towarowy. Brak jakichkolwiek przeciwwskazań skutkuje publikacją zgłoszenia w Biuletynie Urzędu Patentowego. Od tego momentu inne podmioty mają 3 miesiące na ewentualne zgłoszenie sprzeciwu z uzasadnieniem, dlaczego konkretny znak nie powinien być poddany ochronie. Tylko jeśli, zostanie on oddalony lub nie wpłynie żaden inny zasadny, logo, nazwa firmy lub inny element zostaną zarejestrowane. Prawo ochronne jest udzielane na 10 lat – po tym okresie trzeba wnioskować o jego przedłużenie.

Zastrzeżony znak towarowy zostaje oznaczony symbolem litery „R” w okręgu od angielskiego „registered”, czyli „zarejestrowane”. To z pewnością wpływa pozytywnie na wizerunek marki czy przedsiębiorstwa na rynku, podnosząc jego prestiż. Ponadto udzielenie prawa ochronnego to również skuteczny argument w walce z nieuczciwą konkurencją, o co w biznesie nietrudno. Należy także wskazać, że posługiwanie się zarejestrowanym znakiem towarowym przez osoby trzecie wymaga tego, aby jego właściciel udzielił na takie działania licencji. To z kolei przekłada się na dodatkowy dochód dla firmy.