Bielizna kielichowa to specjalnie przygotowane tkaniny wysokiej jakości, które stosowane są w liturgii eucharystycznej Mszy Świętej w Kościele katolickim. Nazwa „bielizna” wzięła się zaś od tego, iż niemalże w każdym kościele materiały zaopatrujące kielich są wykonane w kolorze białym. Spotkać można jednak dzisiaj również płótna kremowe, żółte i czarne. Niektóre kościoły stosują zaś bieliznę kielichową w barwach zbieżny z dynamiką roku liturgicznego. Dla przykładu fioletowe materiały stosowane są w adwencie i w czasie Wielkiego Postu, a zielone w tzw. okresie zwykłym. Na co zaś składa się bielizna kielichowa?
Elementy zestawu bielizny kielichowej
Bielizna kielichowa składa się z kilku niewielkich chust, obrusików i innych materiałów, które mają ściśle określone zastosowanie. Wszystkie stanowią zaopatrzenie kielicha, zabezpieczając go przed uszkodzeniem oraz podkreślając wzniosłość liturgii eucharystycznej Mszy Świętej.
Największą tkaniną w zestawie bielizny kielichowej jest kwadratowy obrus o wymiarach 50 x 50 cm. Zwany jest on korporałem i składany jest najczęściej poczwórnie. Zgodnie z tradycją zawsze na jego środku wyhaftowany lub naszyty jest krzyż. Obrus ten stanowi zaś podstawę dla kielicha, pateny oraz cyborium w trakcie celebracji Najświętszego Sakramentu. W związku z tym, iż korporał symbolizuje całun, w którym zostało owinięte ciało Jezusa po zdjęciu z krzyża, zastosowanym materiałem powinna być wysokiego gatunku tkanina naturalna. Korporał zazwyczaj jest też biały.
Kolejnym elementem zestawu bielizny kielichowej jest kwadratowa i usztywniona palka, którą stosuje się do przykrywania kielicha podczas Mszy. Pełni głównie funkcję ochronną i nie ma przypisanej symboliki. Podobnie jest z puryfikaterzem, którym jest mały ręczniczek do czyszczenia naczyń liturgicznych. Jest to jedyny element zestawu bielizny kielichowej, który nie powinien być prany. Może bowiem na swojej powierzchni zawierać cząstki Najświętszego Sakramentu, które należy w odpowiedni sposób zabezpieczyć.
Ostatnimi elementami zestawu bielizny kielichowej są: welon – ozdobne przykrycie kielicha niesionego na ołtarz; oraz sztywna bursa, czyli mała torebka ozdobna, w której przechowuje się złożony korporał. Bursa najczęściej tworzona jest z tego samego materiału co ornaty, a tych można zaś wymienić kilka: ornaty gotyckie, semigotyckie czy rzymskie.
Czym musi wyróżniać się bielizna kielichowa?
Zestaw bielizny kielichowej musi odpowiadać tradycjom Kościoła katolickiego, zarówno jeśli chodzi o jakość tkanin, jak i ich estetykę. Najczęściej do produkcji tegoż zestawu stosuje się materiały naturalne, które jak już wspomniano, mogą być białe lub też mogą odpowiadać kolorom przypisanym dla danego okresu liturgicznego.
Zważywszy na fakt, iż bielizna kielichowa nie należy do najtańszych, musi ona być łatwa w czyszczeniu, odporna na blaknięcie i przetarcie, a także na silne zabrudzenia np. po winie mszalnym. Jeśli chodzi o wygląd poszczególnych elementów bielizny kielichowej, warto podkreślić, że jest ona bardzo wystawna. Znaki religijne oraz inne ornamenty tworzone są najczęściej metodą haftu artystycznego: ręcznego lub maszynowego. Tak powstaje między innymi bielizna kielichowa oferowana przez firmę ZYGZAK, która posiada w kolekcji materiały z haftami krzyża, Serca Jezusowego, winorośli, chrystogramu (IHS). Symbole mogą być zaś wykonywane w różnej estetyce, zarówno rzymskiej, gotyckiej i semigotyckiej, jak i też charakterystycznej dla hafciarstwa nowoczesnego.
