Sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia zajmuje się notariusz. Uzyskanie tego aktu pozwala na prawomocne postanowienie o zatwierdzeniu uzyskania spadku. W polskim prawie obowiązuje od 2 października 2008 roku. Od tego czasu spadkobiercy mogą wybierać sposób otrzymania dokumentu zaświadczającego dziedziczenie. Można go uzyskać w trybie sądowym lub notarialnym. Jak zatem wygląda cała procedura u notariusza?
Kto może uzyskać akt dziedziczenia i od czego należy zacząć?
Akt poświadczenia dziedziczenia można uzyskać, umawiając się na wizytę z notariuszem. Konieczna przy spisaniu dokumentu jednak będzie obecność wszystkich spadkobierców. Obejmuje to zarówno spadkobierców ustawowych, jak i testamentowych. Do kancelarii notarialnej należy się przy tym wybrać wtedy, gdy ustali się wszystko z pozostałymi spadkobiercami. Szczególnie dotyczy to przypadających udziałów. Jeśli pomiędzy sukcesorami powstanie spór, wówczas jedynym rozwiązaniem będzie sądowe rozstrzygnięcie. Ważne, by poświadczenie dziedziczenia oraz stwierdzenie otrzymania spadku nie nastąpiło przed końcem 6 miesięcy od ogłoszenia spadku. Jest to jedynie możliwe w przypadku, jeśli wszyscy spadkobiercy w odpowiedni sposób powiadomili o przyjęciu lub odmówienia przyjęcia spadku. Kancelaria notarialna ma przy tym obowiązek udzielenia wszelkich potrzebnych informacji, w tym na temat kosztów oraz potrzebnych dokumentów.
Rejestr spadkowy u notariusza
W sytuacji sądowego oświadczenia nabycia spadku właściwy wniosek należy złożyć do odpowiedniego sądu rejonowego. Znajduje się on w ostatnim miejscu zamieszkania dawcy spadku. Natomiast w przypadku notariusza, nie ma ograniczeń w wyborze kancelarii. Cała procedura składa się z następujących kroków:
- Sporządzenia protokołu dziedziczenia,
- Utworzenia aktu poświadczenia dziedziczenia,
Wpisu do rejestru poświadczeń dziedziczenia.
Przebieg działań notarialnych
Sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia poprzedza przygotowanie protokołu. Jest tworzony z udziałem wszystkich spadkobierców. Jego spisanie wiąże się z obowiązkiem ujawnienia wszelkich okoliczności zawartych w protokole oraz świadomością uczestników o odpowiedzialności karnej w przypadku złożenia nieprawdziwych zeznań.
Jeśli od dnia otwarcia spadku nie minęło pół roku, w protokole zawiera się oświadczenie spadkobierców o przyjęciu spadku bez żadnych komplikacji i z pełną akceptacją albo też jego odrzuceniu. Dzieje się tak jedynie, gdy odpowiednie oświadczenia nie zostały przez spadkobierców wcześniej złożone. Wtedy zamieszcza się informacje o terminie, lokalizacji i wartości złożonych zawiadomień. W sytuacji dostarczenia testamentu prawnik notarialny otwiera go i ogłasza jego treść. Następnie tworzy na jego podstawie protokół. Po wszystkim notariusz tworzy akt notarialny poświadczenia dziedziczenia. Warunkiem jest dokładne określenie spadkobierców i wysokości przysługujących udziałów.
Co zawiera akt poświadczenia dziedziczenia?
Dokument powinien zawierać dokładną datę oraz miejsce jego sporządzenia, jak również imiona i nazwiska wszystkich osób biorących w tym udział. Dotyczy to zarówno notariusza, jak i jego zastępcy, spadkodawcy oraz spadkobierców. Powinien także mieścić podpisy, powołanie protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu, jak również prawidłowe dokonanie rejestracji. W akcie musi się również znaleźć tytuł powołania do spadku oraz wysokość udziałów przypadająca wskazanym spadkobiercom. Warto również wiedzieć o istnieniu specjalnego teleinformatycznego systemu, jakim jest Rejestr notarialny. Zawiera m.in. Rejestr spadkowy, który umożliwia wyszukanie zarejestrowanych po 2009 roku aktów poświadczenia dziedziczenia i stwierdzonych przez sąd poświadczeń spadkowych i otrzymanych spadków.
