Fortepian i pianino, tak jak każde urządzenie mechaniczne wymagają dokonywania okresowych napraw oraz przeglądów. Niestety nie każdy posiadacz tych instrumentów muzycznych o tym pamięta, dlatego zdarza się, że na naprawę bieżącą jest już za późno. W takich sytuacjach przywrócenie blasku instrumentowi możliwe jest tylko dzięki przeprowadzeniu kapitalnego remontu. Jakie czynności obejmuje renowacja poszczególnych elementów pianin i fortepianów?
Naprawa i renowacja mechanizmów i klawiszów pianin i fortepianów
Usługi naprawcze i renowacyjne fortepianów i pianin można podzielić uwzględniając ich podzespoły, którymi są mechanizm oraz klawiatura. Serwis, naprawa i remont mechanizmu to jedna z najczęściej wykonywanych prac związanych z pianinem i fortepianem. W trakcie realizacji tych czynności wykonuje się podstawową regulację parametrów technicznych mechanizmu. Poza tym specjalistyczne firmy z tej branży, jak np. Suder zajmują się regeneracją i renowacją filcu młotków. W zależności od ich uszkodzenia wymienia się je lub szlifuje i profiluje.
Niekiedy podczas naprawy wspomnianych wcześniej instrumentów muzycznych konieczna jest wymiana młotków, tasiemek, sprężyn oraz tłumików. Renowacja fortepianu wymaga też odtworzenia kompletu wyeksploatowanych dźwigni i figurek mechanizmu. Zdarza się, że niezbędne jest także spawania złamanych nóżek mechanizmu i wymiana luźnych osi. Regeneracji mogą wymagać również łożyska kaszmirowe.
Oprócz mechanizmu drugim ważnym elementem fortepianu i pianina jest klawiatura. Nazywa się ją „interfejsem instrumentu”, ponieważ bezpośrednio wpływa na zmysły osoby grającej. W związku z tym bardzo ważny jest jej dotyk i wygląd. Prace naprawcze i regeneracyjne związane z klawiaturą obejmują czyszczenie drewna klawiszy oraz ramki klawiaturowej, polerowanie lub wybielanie nakładki z kości oraz wymianę zniszczonych kości i zniszczonej galanterii sukienniczej. Poza tym renowacji poddawane są metalowe sztyfty. Niekiedy naprawa klawiatury fortepianu dotyczy optymalizacji ciężaru gry oraz wyrównania tafli klawiatury i głębokości gry.
Te ostatnie czynności wymagają dużej ilości pracy, dlatego często nie podejmujemy się samodzielnie tego zadania. Należy jednak wiedzieć, że prawidłowe ustawienie klawiatury za pomocą zniwelowania wgniecionych podkładek filcowych jest istotne dla dobrej współpracy między klawiaturą a mechanizmem.
Naprawa i renowacja dźwięcznicy
Kolejną częścią pianin i fortepianów jest dźwięcznica. Złożona jest ona z drewnianego szkieletu, płyty rezonansowej, ramy żeliwnej oraz naciągu strun z kołkami stroikowymi. Te elementy również niekiedy wymagają serwisu i napraw. Prace konserwatorskie z nimi związane polegają na renowacji płyty rezonansowej, obejmującej usunięcie pęknięć, wygładzenie i lakierowanie elementu, wymianie kołków stroikowych, strun i strojnicy, a także renowacji ramy żeliwnej, w tym także spawanie wszelkich jej pęknięć.
Dla wszystkich osób, które posiadają fortepian lub pianino, naprawa i konserwacja elementów tych instrumentów muzycznych powinna być bardzo ważna, ponieważ od nich zależy to, jak będzie grał instrument i jak długo będzie służył.