Podstawą nowoczesnego rolnictwa jest wykorzystanie maszyn oraz technologi, które znacząco przyspieszają i ułatwiają pracę w gospodarstwie. Jednym z powszechnie wykorzystywanych w maszynach rolniczych mechanizmów jest przekładnia hydrostatyczna, potocznie nazywana hydrostatem. Stosowane są do przenoszenia napędu, a także zmiany przełożenia podczas działania urządzenia. Poniżej wyjaśniamy, dlaczego są potrzebne.

Czym jest przekładnia hydrostatyczna?

Jest to układ jednej lub kilku par pomp wyporowych i silników hydrostatycznych. Najczęściej wykorzystuje się do tego urządzenia wielotłoczkowe, ale spotkać można także łopatkowe, mimośrodkowe, a niekiedy też zębate z regulowaną objętością roboczą komór. W przypadku zmiennych parametrów wydajności czy chłonności jednostkowej mówimy o przekładni o zmiennym położeniu. Z przekładnią o stałym położeniu mamy do czynienia, gdy wartości te są niezmienne. Wszystkie maszyny, jakie tworzą hydrostat, mogą być umieszczone w jednym wspólnym korpusie lub w oddaleniu – wówczas połączone są wyłącznie hydraulicznie.

Tym, co wyróżnia przekładnię hydrostatyczną, jak wyjaśnia firma Hydro-dyna z Wrocławia, jest brak współpracy pomiędzy jej ruchomymi elementami. Przepływ oleju hydraulicznego, który pośredniczy w przepływie mocy, odbywa się w wyniku różnicy ciśnień pomiędzy pompą a silnikiem hydraulicznym – zasady ich działania są bowiem wzajemną odwrotnością. Pierwsze przekładnie hydrostatyczne pojawiły się w latach 60., a na dobre do powszechnego użytku weszły dwie dekady później. Nadal stanowią ważny element konstrukcji maszyn rolniczych, choć nie są pozbawione wad. Napęd hydrostatyczny narażony jest bowiem na obniżoną sprawność wynikającą ze strat podczas przepływu oleju, ponadto uzależnioną od temperatury płynu. Również przegrzanie mechanizmu może prowadzić do unieruchomienia urządzenia, którego jest częścią.

Jaką rolę w rolnictwie odgrywa hydrostat?

Pomimo wspomnianych wyżej niedoskonałości, przekładnie hydrostatyczne nadal są stosowane przez wielu producentów maszyn rolniczych i urządzeń transportowych. Spotkamy je między innymi w:

  • ciągnikach,
  • kombajnach,
  • sieczkarniach,
  • ładowarkach,
  • wózkach widłowych.

Użycie napędów hydraulicznych znacząco podnosi komfort pracy, pozwala też w pełni wykorzystać potencjał maszyn. Do tego należy dodać wysoką trwałość, która korzystnie wpływa na zużycie elementów takich jak hamulce czy skrzynia biegów. Sprawność układu gwarantują regularne przeglądy i okresowa regeneracja agregatów hydraulicznych, o których każdy rolnik musi pamiętać. Ponadto płynna regulacja prędkości oraz możliwość zmiany kierunku jazdy pozwala na eksploatację urządzeń również w trudnych warunkach terenowych bez konieczności zmiany biegów, co ułatwia precyzyjne manewrowanie.