Chociaż o lutnictwie słyszymy dosyć często, nie każdy w nas wie, na czym dokładnie polega praca przedstawicieli tego wyjątkowego zawodu. Według słownikowej decyzji lutnik zajmuje się budową oraz naprawą instrumentów strunowych szyjkowych, do których należą między innymi skrzypce, altówki czy wiolonczele. Zajęcie stanowi swoiste połączenie rzemiosła i sztuki, wymagając nie tylko dużej wiedzy, ale także odpowiednich cech osobowościowych. Zapraszamy do lektury.
Skrzypce i dużo więcej
Pojęcie lutnictwa zmieniało się na przestrzeni wieków. Jeszcze w XV w. dotyczyło one głównie budowy lutni, lecz wraz z powstaniem i popularyzacją skrzypiec termin stopniowo tracił swoje pierwotne znaczenie. Rozkwit lutnictwa przypada na koniec epoki renesansu, a jako że Włochy były jego kolebką, to właśnie na Półwyspie Apenińskim powstały przodujące w tej dziedzinie ośrodki. Dawniej, uzyskanie zawodu lutnika wiązała się z koniecznością odbycia prywatnej praktyki w pracowni mistrza. Obecnie nauka przeniosła się do szkół i to w nich osoby z pasją nabywają podstawowe umiejętności, które wymagają późniejszego oszlifowania pod okiem doświadczonego rzemieślnika.
Obecnie w świecie lutników mamy do czynienia ze specjalizacją działań. Jedni preferują tworzenie instrumentów strunowych szarpanych, drudzy zaś smyczkowych. Warto jednak wiedzieć, że ich zawód nie ogranicza się jedynie do prac konstruktorskich. Lutnicy służą również pomocą przy serwisie czy modernizacji, przywracając instrumentom dawny blask i brzmienie.
Instrumenty z duszą
Nie da się ukryć, że zdecydowana większość współczesnych instrumentów jest produkowana seryjnie w fabrykach. Każdy egzemplarz, który opuszcza taśmę, niczym się jednak nie wyróżnia, co pozbawia go duszy. Całkiem inaczej jest w przypadku wytwarzanych ręcznie dzieł lutnika. Osoby grające zawodowo na skrzypcach, altówkach czy wiolonczelach doskonale wiedzą, że skonstruowane przez pasjonatów instrumenty są jedyne w swoim rodzaju, a to zaś przekłada się na oryginalne brzmienie. Dlatego też tego typu narzędzia pracy muzyków wytwarzane są zwykle na indywidualne zamówienie, z uwzględnieniem ich oczekiwań oraz preferencji.
Precyzyjna praca lutnika
Jako iż działania lutnika ogniskują się wokół drewna, w swoim fachu oprócz specjalistycznych narzędzi stosuje sprzęty typowe dla cieśli czy stolarzy. W ruch idą zatem pilniki, tarniki, dłuta bądź strugi. W przygotowaniu instrumentów strunowych dużą rolą odgrywa również stosowanie właściwych klei, lakierów (spirytusowych,olejnych) czy barwników rozmaitego pochodzenia.
Wybór surowca do produkcji skrzypiec, altówek bądź wiolonczel nigdy nie jest dziełem przypadku. Ten musi być idealnie wysuszony, dlatego też lutnicy stawiają na drewno rodzime bądź importowane, które leżakowało przez wiele lat. Nie inaczej jest w przypadku Danuty Pawlikowskiej, wytwarzającej instrumenty dla wybitnych artystów z całego świata.
Nie jest tajemnicą, że budowa sprzętu od podstaw trwa przez długie tygodnie. Już sam fakt czteromiesięcznego lakierowania może działać na wyobraźnię. Poziom skomplikowania prac wymaga zatem od lutników ogromnych pokładów cierpliwości. Dla optymalnych efektów końcowych muszą oni zwracać uwagę na liczne detale, lecz bez odpowiedniego zaangażowania ciężko byłoby zadbać o pożądane brzmienie i wygląd zewnętrzny instrumentu.
