Temat alimentów dla rodziców budzi w nas spore kontrowersje. Większość postępowań sądowych dotyczy bowiem świadczeń wypłacanych na rzecz dzieci. Tymczasem według przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, również dorośli mogą ubiegać się o alimenty od swoich pełnoletnich, pracujących już dzieci. Podobnych spraw z roku na rok pojawia się w polskich sądach coraz więcej. W jakich sytuacjach rodzice mogą wystąpić o przyznanie takiego świadczenia?

Jeśli nie od małżonka, to od dziecka

W świetle obowiązującego prawa rodzic, który twierdzi, że należą mu się alimenty, powinien najpierw zwrócić się o wypłatę takiego świadczenia do małżonka. Dopiero w momencie, kiedy małżonek nie jest w stanie wywiązać się z obowiązku alimentacyjnego, do świadczeń finansowych na rzecz rodziców, mogą zostać zmuszone pełnoletnie dzieci. Aby spełnić obowiązek alimentacyjny, dorosłe już dzieci muszą posiadać źródło dochodu. Za takie sąd uzna:

  • wynagrodzenie z pracy zarobkowej,
  • premię i dodatki do wynagrodzenia podstawowego,
  • rentę lub emeryturę,
  • odsetki z akcji,
  • akcje zgromadzone na funduszach bankowych,
  • dodatkowe środki pozyskiwane np. z wynajmu mieszkania.

Jak informuje mecenas Paulina Kłosowicz-Madalińska, właściciela Kancelarii Adwokackiej w Łodzi – swoich praw rodzic musi dochodzić w sądzie. Może przy tym wskazać dziecko, od którego żąda alimentów. Sąd przychyli się do wniosku strony, jeżeli – po dokładnym zbadaniu sytuacji- stwierdzi, że rodzice żyją w niedostatku lub sami nie mogą zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb. Warto zaznaczyć, że obowiązek alimentacyjny nie musi być realizowany w formie środków finansowych. Pozwany może bowiem zobowiązać się do zaspokajania potrzeb rodzica poprzez zakup żywności, ubrań, leków bądź opału.

Jak wysokie mogą być alimenty?

Przy ustalaniu wysokości alimentów dla rodziców, sąd musi dokładnie przeanalizować sytuację finansową, rodzinną i życiową pozwanego. Prawnicy ustalą też, czy pozwane dziecko w pełni wykorzystuje swoje możliwości zarobkowe. Może się bowiem okazać, że podjęta przez dorosłe dziecko praca wiąże się z niższymi zarobkami, a dzięki posiadanym kwalifikacjom, pozwany mógłby uzyskiwać większy dochód. Rodzic ma prawo żądać alimentów od wszystkich swoich dzieci. W takiej sytuacji, sąd kolejno zapozna się z sytuacją materialną każdego z nich i – na podstawie zebranych informacji- określi wysokość alimentów osobno dla każdego pozwanego.

W jaki sposób można uchylić się od obowiązku alimentacyjnego?

Sąd może oddalić powództwo o alimenty, jeżeli jest ono sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Zdarza się, że o świadczenie występują rodzice, którzy porzucili swoje dzieci w okresie dzieciństwa i nie utrzymywali z nimi kontaktu. Bywa też tak, że rodzice krzywdzili swoje dzieci, nadużywali alkoholu, zaniedbywali ich potrzeby lub nie interesowali się ich losem. Biorąc pod uwagę tak mocne argumenty, sąd może nie zgodzić się na przyznanie świadczenia dla powoda.