Śmierć członków rodziny jest bardzo często przykrą sytuacją, ale niestety nieuniknioną. Kiedy uda nam się przetrwać czas pogrzebu, żałoby nadchodzi pora na załatwienie wszystkich formalności związanych ze sprawami zmarłego człowieka. Najczęściej bardzo problematyczną sprawą jest spadek, gdyż nie do końca jesteśmy pewni, co posiadał zmarły czy czegoś nie ukrywał. Czy w tym przypadku musimy przyjąć spadek?
Co to jest spadek i jak można go odziedziczyć?
Według obowiązujących przepisów spadek to ogół praw i obowiązków majątkowych zmarłego, z wyłączeniem praw i obowiązków ściśle związanych z osobą zmarłego oraz praw, które przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego czy są spadkobiercami czy też nie. Dziedziczone są tylko i wyłącznie te prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które mają charakter cywilnoprawny. Zdarzają się przypadki, w których dowiadujemy się o spadku dopiero po otrzymaniu stosownego pisma, gdyż za życia zmarłego nie mieliśmy z nim kontaktu. Może być tak, że mimo stałego kontaktu, nie mamy świadomości, czy zmarły oprócz ewentualnych aktywów spadku, np. nieruchomości, ruchomości, wierzytelności od dłużników, posiadał również zobowiązania wobec innych. W takiej sytuacji zastanawiamy się, czy przyjąć spadek, ponieważ nie chcemy pogrążyć się w długach. Warto zwrócić uwagę na fakt, że przepisy pozwalają na wiele możliwości, ale jeżeli nie jesteśmy pewni swojej decyzji, dobrym pomysłem będzie pomoc prawna specjalistów.
Proste przyjęcie spadku, przyjęcie z spadku z dobrodziejstwem inwentarza, odrzucenie spadku
Najczęściej osoba zmarła pozostawia po sobie spadek, w którym długów nie ma lub wysokość tych długów jest znacznie niższa, niż wartość aktywów spadku. W tej sytuacji dobrym rozwiązaniem jest proste przyjęcie spadku, tj. z pełną odpowiedzialnością swoim teraźniejszym i przyszłym majątkiem za dziedziczone długi. Co zrobić jednak z sytuacji, gdy majątku spadkowego nie ma w ogóle, bądź jest mniejszy niż długi pozostawione przez spadkodawcę? Wtedy najkorzystniejszym rozwiązaniem jest odrzucenie spadku lub przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. To drugie rozwiązanie jest w obecnie obowiązującym polskim porządku prawnym zasadniczym sposobem dziedziczenia. Nie ma potrzeby składania oświadczenia woli w sądzie lub u notariusza, aby z niego skorzystać. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza powoduje ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe do wysokości otrzymanego spadku. Spadkobierca nie ma obowiązku pokrywania ich ze swojego majątku. Jeżeli masa spadkowa obciążona jest długami i nie chcemy jej dziedziczyć możemy spadek odrzucić. Należy jednak pamiętać, że gdy nie chcemy, aby dziedziczyły nasze dzieci one również muszą odrzucić spadek. Kiedy są nieletnie, należy dokonać tego w ich imieniu, po otrzymaniu zgody sądu rodzinnego.
Sprawy spadkowe budzą wiele wątpliwości. Adwokat Marzena Obidzińska-Czarzasta zachęca do korzystania z pomocy prawnej, dzięki czemu można uniknąć przykrych konsekwencji nieznajomości przepisów