Intensywny proces oddziaływania człowieka na środowisko naturalne wymusiło stworzenie szeregu regulacji prawnych. Mają one na celu przede wszystkim minimalizację negatywnych czynników, które wpływają destrukcyjnie na ekosystem. Najważniejszą z nich jest norma ISO 14001, która dotyczy zarządzania środowiskowego. Odbywa się ono na różnych szczeblach społecznych i w kilku etapach.
Geneza zarządzania środowiskowego
Źródłem dla wszelkich ustaleń prawnych w aspekcie ochrony środowiska jest norma ISO 14001. Jest ona standardem przyjętym przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną i obowiązuje we wszystkich krajach członkowskich, w tym między innymi w Polsce, gdzie w polskojęzycznej wersji została wydana w 2005 roku. Odnosi się ona do zarządzania środowiskowego, a w tym tworzenia Systemu Zarządzania Środowiskowego. Jego działanie opiera się na tworzeniu aspektów środowiskowych i wyodrębnia te, które mają wpływ na działanie danej organizacji. W oparciu o normę ISO 14001:2005 działa organizacja eko-net.pl, która swoją ofertę doradztwa i szkoleń kieruje do specjalistów zakresu ochrony środowiska.
Czym jest zarządzanie środowiskowe?
Skupia wszelkie działania, które zmierzają do poprawy oraz utrzymania stanu środowiska, które jest poddawane czynnikom ludzkim. Opiera się przede wszystkim na planowaniu, organizowaniu, motywowaniu oraz kontroli działań. Nierzadko jest ściśle związane z systemem zarządzania danej gminy lub przedsiębiorstwa. Główny cel podejmowanych czynności skupia się na ochronie zasobów naturalnych w taki sposób, aby mogły z nich korzystać kolejne pokolenia żyjące na Ziemi. Odbywa się to między innymi poprzez propagowanie wiedzy ekologicznej oraz edukację za pomocą organizowanych szkoleń otwartych dla firm lub udostępnionych materiałów on-line.
Rola zarządzania środowiskowego
W poszczególnych sektorach publicznych zarządzanie odgrywa inną rolę. W publicznym, w którego skład wchodzą: administracja rządowa oraz przedsiębiorstwa państwowe, polega to na ustawodawstwie w dziedzinie ochrony środowiska, a także przygotowywaniu raportów wykazujących wpływ działalności ludzkiej na ekosystem. Strefa prywatna składa się zaś z prywatnych firm i organizacji non-profit. W niej przede wszystkim podejmuje się działania na rzecz odzyskiwania zasobów naturalnych. Obszar cywilny zaś skupia zakładane dobrowolne stowarzyszenia reprezentujące interesy większości z danej społeczności. To istotny element całego systemu, w którym chodzi o wywieranie nacisku na władze w kwestii planu zarządzania środowiskowego.
Etapy wdrażania systemu zarządzania środowiskowego
Wdrożenie składa się z trzech części. Pierwsza obejmuje działania wstępne, czyli: kontakt z firmą doradczą, powołanie zespołu wdrożeniowego i wstępny przegląd środowiskowy. Następnie ma miejsce tak zwane opracowanie. To przede wszystkim organizacja szkoleń pracowników firmy, opracowanie odpowiednich procedur postępowania w związku z ochroną środowiska, a także analiza oddziaływania przedsiębiorstwa na ekosystem. Zwieńczenie tego etapu stanowi opracowanie programu oraz polityki środowiskowej. Na sam koniec następuje testowanie, czyli korekta działań pod względem zgodności z normą ISO 14001.
