Prawo pracy w wielu sytuacjach chroni pracownika. Jedną z takich jest wypowiedzenie umowy o pracę, jeśli jego powody budzą wątpliwości. Polskie przepisy przewidują wówczas możliwość złożenia odwołania w postaci pozwu skierowanego do właściwego sądu. W jakich okolicznościach jest to krok uzasadniony? Na to oraz inne pytania dotyczące tego problemu odpowiadamy w poniższym tekście.
Podstawa odwołania od wypowiedzenia
Wśród regulacji zwartych w Kodeksie pracy znajdziemy również zapisy związane z możliwością odwołania się od wypowiedzenia, jeśli mamy wątpliwości co do przyczyn rozwiązania umowy przed terminem jej wygaśnięcia. Tej sprawy dotyczy artykuł 44, który jasno wskazuje, że wytoczenie powództwa od decyzji pracodawcy jest możliwe w przypadku, gdy pracownik uważa, iż wypowiedzenia dokonano z naruszeniem prawa czy też – w przypadku umów na czas nieokreślony – jest ono nieuzasadnione. Jak wskazuje warszawska kancelaria radów prawnych Arendarski & Stejblis, forma odwołania zależna będzie od rodzaju umowy o pracę. Niesłuszne wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony pozwala żądać odszkodowania, przywrócenia na utracone stanowisko na tych samych warunkach albo orzeczenia o bezskuteczności wypowiedzenia. Niezgodne z przepisami zwolnienie ze stanowiska pełnionego na podstawie umowy na czas określony rekompensowane jest jedynie w postaci odszkodowania.
Prawo przewiduje przy tym trzy przesłanki warunkujące złożenie odwołania. Są nimi niewłaściwe lub niezrozumiałe uzasadnienie wypowiedzenia, złożenie wypowiedzenia bez wyjaśnienia powodów oraz wypowiedzenie niezgodne z kodeksem pracy. W tej ostatniej kategorii znajdą się między innymi osoby w ciąży, młodociane oraz te, którym brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego – jeżeli okres zatrudnienia umożliwia im uzyskanie prawa do emerytury wraz z jego osiągnięciem. Chronieni są także pracownicy przebywający na urlopie: wypoczynkowym, rodzicielskim czy wychowawczym.
Przebieg postępowania cywilnego
Decydując się na wytoczenie powództwa w sprawie o niesłuszne wypowiedzenie umowy o pracę, powinniśmy mieć świadomość, że mamy na to dwadzieścia jeden dni od dnia doręczenia decyzji pracodawcy. Dobrym rozwiązaniem będzie skorzystanie z pomocy radcy prawnego, który nie tylko będzie w stanie sporządzić pozew, ale również poprowadzi w naszym imieniu tę sprawę.
Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę złożyć należy w sądzie, w którego okręgu znajduje się zakład pracy, miejsce wykonywania pracy albo siedziba naszego pracodawcy. Należy mieć przy tym świadomość, że nie zawsze sąd przychyli się do naszych roszczeń – nawet w sytuacji, gdy wypowiedzenie uznane zostanie za niezgodne z przepisami. Tak jest na przykład, gdy przywrócenie do pracy w świetle konfliktu na linii pracownik-pracodawca skutkowałoby problematyczną sytuacją. Wówczas zadośćuczynieniem pozostaje odszkodowanie.