Żylaki kończyn dolnych zalicza się do najczęściej występujących schorzeń naczyń krwionośnych. Są to nieprawidłowo poszerzone naczynia żylne układu powierzchniowego, które mogą mieć formę kłębów, wrzecion, sznurów, a niekiedy też balonowych uwypukleń. Stanowią przy tym objawy przewlekłej niewydolności żylnej spowodowanej zastojem krwi w żyłach. Poniżej przybliżamy metody ich leczenia.

Jak rozpoznaje się żylaki kończyn dolnych?

Pojawienie się żylaków wiąże się z kilkoma objawami. Początkowo pojawiają się dyskomfort w kończynach dolnych i ich zmęczenie – często określane jako uczucie „ciężkich nóg”. Stanowi ono przede wszystkim skutek długiego stania. Z czasem dołączają obrzęki oraz ból, który również nasila się po długim przebywaniu w pozycji stojącej. Jego nasilenie podczas chodzenia wskazuje na niedrożność żył układu głębokiego. Pacjenci mogą mieć również zaburzenia czucia czy skurcze łydek. Choć przyczyny występowania żylaków nie są do końca znane, lekarze zgadzają się, że wpływają na to czynniki genetyczne, biochemiczne oraz środowiskowe. Ostatnia kategoria, inaczej niż dwie pozostałe, jedynie przyspiesza zachorowanie, zamiast do niego predysponować.

Diagnostyka, która poprzedza leczenie żylaków, obejmuje rozmaite badania. Część z nich, tak zwane próby flebologiczne, mogą być przeprowadzane w każdym gabinecie lekarskim. Ponadto w rozpoznaniu choroby wykorzystuje się również ultrasonografię żył, wenografię, a także tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny. W wielu przypadkach konsultacja jest wynikiem pojawienia się objawów, warto jednak podjąć profilaktykę, jeśli wiemy o tym, że żylaki występowały w rodzinie – w takiej sytuacji ryzyko zachorowania jest dość duże, ale możemy je zmniejszyć dzięki odpowiednio wczesnym działaniom.

Jakie zabiegi są skuteczne w leczeniu żylaków?

Na tym polu wyróżnia się dwie metody: leczenie zachowawcze albo operacyjne. Już w toku diagnostyki warto omówić z lekarzem dostępne sposoby, a także związane z nimi wskazania czy przeciwwskazania. W przypadku niewielkich zmian chorobowych skuteczna jest farmakoterapia oparta na środkach flebotropowych (diosmina, hesperydyna, rutyna) oraz niesteroidowych lekach przeciwzapalnych i moczopędnych. W leczeniu zachowawczym stosuje się również bandaże, opaski lub specjalne opaski uciskowe. Duże znaczenie ma także zachowanie chorego. Oznacza to między innymi dostosowanie zakresu aktywności fizycznej do stanu zdrowia, unikanie długiego stania, siedzenia, ponieważ powodują one nasilenie dolegliwości, a także odpoczynek z kończynami uniesionymi powyżej poziomu serca z podparciem na całej długości goleni.

W zaawansowanym stadium żylaki kończyn dolnych wymagają przeprowadzenia zabiegu. W związku z tym lekarzem zajmującym się leczeniem tego schorzenia są chirurdzy specjalności ogólnej lub chirurdzy naczyniowi, wśród nich dr n. med. Witold Kolber. Zabiegi, jakie znajdują zastosowanie w tym przypadku, obejmują chirurgiczne usunięcie żylaków, obliterację, miniflebektomię oraz kriochirurgię. Leczenie obliteracyjne polega na wywołaniu stanu zapalnego w świetle chorego naczynia, co doprowadza do jego zrośnięcia. Stosunkowo nowym rozwiązaniem jest obliteracja laserowa, która wykorzystuje w tym celu wysoką temperaturę włókna laserowego. Jej główna zaleta to niska inwazyjność, a zatem niewielkie ryzyko wystąpienia powikłań. Minifleboktomia to metoda, w której żylaki usuwane są dzięki niewielkim nacięciom. W ramach zabiegu kriochirurgicznego zmienione chorobowo naczynie usuwa się za pomocą sondy chłodzonej ciekłym azotem. O doborze odpowiedniego sposobu leczenia decyduje lekarz na podstawie indywidualnych czynników związanych z sytuacją pacjenta.