Podstawowa opieka zdrowotna zwykle kojarzona jest z instytucją lekarza rodzinnego czy też lekarza pierwszego kontaktu, w ramach systemu opieki zdrowotnej w miejscu zamieszkania. Czy tak jest rzeczywiście? Jak należy rozumieć ofertę ośrodków zdrowia, które podobnie jak Poradnia Lekarza Rodzinnego w Tulcach „Twój Lekarz” świadczą usługi w ramach Podstawowej Opieki Zdrowotnej? Co obejmuje podstawowa opieka zdrowotna?
System opieki i zdrowotnej w Polsce
Podstawowa Opieka Zdrowotna, czyli POZ to rodzaj podmiotu leczniczego, który może świadczyć usługi prywatnie jako NZOZ, czyli Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej, albo jako placówki publiczne w ramach SPZOZ, czyli Samodzielne Publiczne Zakłady Opieki Zdrowotnej. W ramach POZ działają również grupowe lub indywidualne praktyki pielęgniarek środowiskowo-rodzinnych lub położnych środowiskowych.
Placówki POZ przyjmują każdego pacjenta, który jest ubezpieczony na NFZ. To tutaj pacjent zgłasza się z wszelkimi problemami w aspekcie swojego zdrowia celem uzyskania pomocy lekarskiej. To lekarz przejmuje na siebie obowiązek kierowania dalszym procesem leczenia, poprzez odpowiednie do zgłaszanych problemów umawianie konsultacji czy kierowanie pacjenta na leczenie specjalistyczne poprzez wydawanie odpowiednich skierowań. W poradniach takich jak Poradnia Lekarza Rodzinnego w Tulcach „Twój Lekarz” pacjenci mogą skorzystać z opieki lekarza POZ, pielęgniarki POZ oraz położnej POZ.
Jakie świadczenia obejmuje leczenie w ramach POZ?
Przychodnie, czy też ośrodki zdrowia oferujące profilaktykę i leczenie w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej zajmują się diagnostyką profilaktyką oraz edukacją w obszarze szeroko rozumianego zdrowia, jak również leczeniem chorób dziecięcych oraz cywilizacyjnych i doradztwem medycznym. Pacjentom korzystającym z ośrodka w ramach POZ zapewniona jest również opieka i zabiegi pielęgniarskie, jak również profilaktykę i obserwację w zakresie położnictwa.
Jakie obowiązki ma lekarz POZ, a jakie pielęgniarka?
Zatrudnieni lekarze mają obowiązek nie tylko leczyć, ale również informować rzetelnie o stanie zdrowia pacjenta, wyjaśniać cel sugerowanego planu leczenia zgodnie z posiadaną przez nich wiedzą. Lekarz POZ ma bowiem zarówno leczyć, jak i udzielać porad. To do niego należy obowiązek ustalenia właściwego leczenia farmakologicznego i zabiegów medycznych. Lekarz POZ jest niezastąpioną pomocą w przypadku profilaktyki wielu chorób, np. układu krążenia. Do jego obowiązków należy również kierowanie na obowiązkowe szczepienia ochronne i okresowe badania kontrolne, czy też leczenie uzdrowiskowe i rehabilitacyjne. Do innych zadań lekarza pierwszego kontaktu będzie orzekanie o stanie zdrowia oraz np. kwalifikowanie do transportu sanitarnego. Pielęgniarka POZ, czyli inaczej pielęgniarka środowiskowa ma za zadanie wspomóc terapię lekarską niekiedy również w domu pacjenta. Pielęgniarki środowiskowe mogą dawać zalecenia do prowadzonej terapii, dawać zastrzyki, czy też wymieniać opatrunki, jak również udzielać porad w zakresie radzenia sobie z chorobą, zaleceniami lekarskimi czy profilaktyką.
Biorąc pod uwagę cyfryzację wielu dziedzin życia, dzięki rozwojowi usług dostępnych zdalnie, możliwe jest dokonanie zmian lekarza pierwszego kontaktu w ramach podstawowej opieki zdrowotnej za pośrednictwem internetu przez Internetowe Konto Pacjenta.
