Każdego roku w Polsce prowadzonych jest tysiące inwestycji drogowych, które dotyczą przebudowy dróg wewnętrznych i krajowych czy też budowy dróg ekspresowych. Wiele zmian wdrażanych jest też w małych i dużych miastach, gdzie zarządy dróg oraz urbaniści starają się wdrażać zmiany m.in. ograniczające tworzenie się korków. Niezależnie od rodzaju inwestycji, w każdym przypadku na wykonawcach ciąży obowiązek przygotowania projektu czasowej organizacji ruchu w miejscu prowadzenia robót. Dzięki nim zaplanować można sposoby informowania kierowców o zmianach w ruchu, co niezbędne jest dla bezpieczeństwa oraz płynności poruszania się pojazdów w danym obszarze.

Na co składają się projekty czasowej organizacji ruchu?

Jak już wspomniano, projekty czasowej organizacji ruchu to opracowania techniczne, które przygotowuje się niemalże przy każdej inwestycji budowy czy przebudowy dróg, a w szczególności dla obszarów, gdzie wszelkie zmiany mogą wpłynąć na bezpieczeństwo i płynność jazdy. Przepisy stanowią, iż w zależności od poziomu utrudnienia dla kierowców oraz pieszych, projekty czasowej organizacji ruchu mogą być tworzone w wersji pełnej albo uproszczonej. Przy większości inwestycji drogowych, zwłaszcza w obszarach zabudowanych zastosować można drugi wymieniony typ opracowania. Projekty uproszczone są zatem przygotowywane w przypadku prac utrzymania dróg niewymagających zamknięcia jezdni, ale przy koniecznej zmianie organizacji ruchu w czasie robót budowlanych. W takim wypadku projekt czasowej organizacji ruchu składa się na:

  • opis techniczny wraz z charakterystyką robót;
  • powtarzalny schematu umieszczenia na drodze znaków drogowych;
  • schemat rozmieszczenia urządzeń bezpieczeństwa ruchu;
  • opracowanie sposobu rozmieszczenia i oznakowania pojazdów zabezpieczających lub wykonujących roboty (dotyczy to głównie prac oraz czynności przesuwających się wzdłuż drogi);
  • program sygnalizacji świetlnej w przypadku potrzeby sterowania ruchem wahadłowym;
  • harmonogram robót;
  • elementów formalnych, w tym administracyjnych.

Prócz wymienionych elementów pełna dokumentacja zawierać musi także plan sytuacyjny i orientacyjny danego terenu, kartę uzgodnień m.in. z opiniami Komendy Wojewódzkiej Policji, a nawet  obliczenia przepustowości drogi. Szczególne znaczenie ma zaś wykaz zastosowanych znaków i urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Rodzaje urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego

Z punktu widzenia kierowców oraz pieszych najważniejsze przy czasowej organizacji ruchu jest odpowiednie zasygnalizowanie zmian. W tym celu wykonawcy danej inwestycji, czy to naprawy nawierzchni bitumicznej, czy też przebudowy ronda, są zobowiązani do wykorzystania znaków informacyjnych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego. Zwane są one w skrócie elementami B.R.D. i zalicza się do nich:

  • urządzenia optyki ruchu np. separatory ruchu, pachołki drogowe, separator ruchu drogowego U-14e;
  • urządzenia zabezpieczające ruch pojazdów i pieszych np. zapory siatkowe ze stali ocynowanej czy progi zwalniające, separatory ruchu U-21b;
  • urządzenia zamykające ruch np. zapory drogowe U-20b;
  • urządzenia zabezpieczające roboty kładki dla pieszych U-28;
  • urządzenia nadzorujące np. sygnalizacja świetlna wahadłowa mobilna (na kółkach), lampy ostrzegawcze drogowe nocne LED z wyłącznikiem zmierzchowym;
  • znaki informujące i ostrzegające kierowców oraz pieszych np. objazd w związku z zamknięciem drogi F-8, ruch skierowany na sąsiednią jezdnię F-21.

Wspomnieć warto również o specjalnych taśmach drogowych tymczasowych w kolorze pomarańczowym, które bardzo dobrze widoczne są nawet podczas mgły, o zmroku oraz w trakcie ulewy. Służą one do szybkiej zmiany oznakowania poziomego na drodze. Intensywna barwa gwarantuje zaś właściwą interpretację nowej organizacji ruchu przez kierowców. Wysokiej klasy taśmy drogowe tymczasowe oraz innego rodzaju urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego posiada w swojej ofercie firma ZOD-MARK, która przede wszystkim proponuje wynajem elementów B.R.D. Jest to opcja znacznie korzystniejsze od ich zakupu.

Kto tworzy projekty organizacji ruchu?

Za przygotowanie projektów organizacji ruchu odpowiadają podmioty zarządzające konkretną drogą. Organy te zlecają jednak przygotowanie pełnej dokumentacji doświadczonym architektom z uprawnieniami, które pozwalają im na przygotowywanie tego typu opracowań. Przy tworzeniu projektów czasowej organizacji ruchu ważne jest też współpracowanie ze sobą zarządców dróg, architektów, wykonawców robót oraz firm dostarczających znaki informacyjne i elementy B.R.D. Przy większych inwestycjach wymagane mogą być też uzgodnienia i opinie następujących podmiotów:

  • Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad,
  • Komendy Miejskiej Policji,
  • Wojewódzkiej Komendy Policji,
  • Powiatowej Komendy Policji,
  • Urzędu Miasta i Gminy,
  • Starostwa Powiatowego,
  • Zarządu Dróg Powiatowych,
  • Zarządu Dróg Wojewódzkich.

Podsumowanie

Każda, nawet najmniejsze zmiana ustalonej formalnie organizacji ruchu w danym obszarze wymaga przygotowania projektu czasowej organizacji ruchu. Bardzo ważnym elementem takiego opracowania jest wykaz znaków i urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego. To elementy B.R.D. mają bowiem w praktyce największe znaczenie. Dzięki nim kierowcy i piesi wiedzą, jak mają poruszać się określonymi drogami. Dobry projekt czasowej organizacji ruchu do minimum ogranicza utrudnienia w komunikacji drogowej.